DEN HAAG/BRUSSEL – Premier Mark Rutte is blij dat het Europees Parlement “na jaren werk” heeft ingestemd met nieuwe migratieregels. “Daar is het dan!”, schrijft hij op X. Landen als Polen en Hongarije zweren ondertussen dat ze zich blijven verzetten.
“Na jaren werk is er nu een definitief akkoord” over het opvangen, verdelen en terugsturen van migranten, aldus Rutte. “Hiermee beschermen we onze buitengrenzen en krijgen we meer grip op migratie.” De demissionair premier loopt vooruit op de definitieve goedkeuring van de lidstaten, die hun steun al eerder hadden toegezegd.
Polen en Hongarije houden vol dat ze zich niet laten dwingen om asielzoekers op te nemen of aan hun opvang mee te betalen. Die regel “zal beslist niet gaan gelden voor Polen”, stelt premier Donald Tusk. Hongarije “houdt zijn juridische en fysieke grenshekken, migratiepact of niet”, meldt de regeringswoordvoerder. De twee landen stribbelen al jaren tegen, maar de andere lidstaten besloten ditmaal door te drukken.
Ruttes partijgenoot Malik Azmani en CDA’er Jeroen Lenaers, twee van de belangrijkste betrokken Europarlementariërs, zijn wel blij. “Eindelijk”, zegt Lenaers, die “jaren van stilstand” in herinnering roept. Azmani prijst zich gelukkig met “strenge regels”, die “grenzen stellen” en “alle EU-landen verplichten om hun steentje bij te dragen”. De last ligt straks volgens hem niet langer “alleen bij West-Europese landen, zoals Nederland”. Ook SGP’er Bert-Jan Ruissen ziet “een stap in de goede richting”, al had hij liever meer asielzoekers als kansarm aangemerkt.
Linksere Europarlementariërs moesten soms slikken. Sophie in ‘t Veld (Volt) stemde voor, ondanks “problematische elementen, risico’s en zwakke punten”. Tineke Strik (GroenLinks) en Thijs Reuten (PvdA) zijn blij met de grotere solidariteit, maar bezorgd over het vastzetten van kansarme migranten.
Een nieuwe, gezamenlijke Europese aanpak van migratie stuitte lang op diepe tegenstellingen tussen grofweg zuidelijke, westelijke en oostelijke lidstaten. Zuidelijke aankomstlanden zoals Italië willen niet in hun eentje de lasten dragen, terwijl West-Europese lidstaten als Nederland klagen dat zij geen werk maken van opvang en selectie, maar migranten naar het westen doorsluizen. Sommige oostelijke EU-landen, Hongarije en Polen voorop, zouden liefst iedere migrant weren en passen ervoor andere lidstaten te helpen.
