BERLIJN – Oekraïne heeft de Verenigde Staten voorstellen gestuurd over het afstaan van grondgebied aan Rusland, zegt de Duitse bondskanselier Friedrich Merz. De door Oekraïne aangepaste Amerikaanse vredesvoorstellen, met daarin ook “welke territoriale concessies Oekraïne zou kunnen accepteren”, zijn afgerond, zei Merz donderdag tijdens een persconferentie met NAVO-topman Mark Rutte.
Het opgeven van grondgebied door Oekraïne is een van de belangrijkste twistpunten in de onderhandelingen over het beëindigen van de oorlog. Rusland eist de hele Donbas in Oost-Oekraïne op, maar de regering van president Volodymyr Zelensky houdt vol dat het daaraan niet kan toegeven. Oekraïne weet het resterende deel van de Donbas al bijna vier jaar tegen Rusland te verdedigen, tegen een hoge prijs. Het zou een gat in Oekraïnes verdedigingslinies slaan als zijn troepen het zonder slag of stoot moeten ontruimen. Bovendien laat de wet het niet toe en is de bevolking er mordicus op tegen, onderstreept Zelensky steevast. Zijn Europese medestanders zijn ook beducht voor het “belonen” van de Russische invasie met terreinwinst.
Maar de VS blijven aandringen, in de hoop zo een compromis met Rusland te bereiken. Bondgenoten van Oekraïne benadrukken dat het land zich zeker moet weten van bescherming om concessies te kunnen doen. Grondgebied en veiligheidsgaranties zijn met elkaar verbonden, zeggen diplomaten.
De gewijzigde versie van de vredesplannen is eind woensdagmiddag naar de VS gestuurd en wordt in het weekend besproken, verwacht Merz. Begin volgende week zouden Oekraïne en zijn Europese bondgenoten vervolgens bijeen kunnen komen in Berlijn voor overleg. “Of de Amerikaanse regering daaraan deelneemt, hangt af van de documenten waaraan we nu werken.” Maar Merz heeft er wel vertrouwen in dat het lukt. De Amerikaanse president Donald Trump zei woensdag dat hij is uitgenodigd om in Europa te komen overleggen.
Trump begrijpt nu dat Europa ook wil meepraten over Oekraïne en de gevolgen voor de eigen Europese veiligheid, zei Merz. Dat merkte hij in het uitvoerige telefoongesprek dat hij, de Franse president en de Britse premier woensdag voerden met de Amerikaanse president. Dat telefoontje zou “heel constructief” zijn geweest.
De leiders van de drie belangrijkste Europese landen hebben Trump volgens Merz voorgehouden dat alleen Zelensky “en het Oekraïense volk” tot het afstaan van grondgebied kunnen besluiten.
