WASHINGTON – De Verenigde Staten willen de komende jaren het verzet tegen de gevestigde orde in Europa aanwakkeren. De Europese Unie en zittende regeringen zetten de Europese beschaving op het spel, staat in de uitgangspunten voor het Amerikaanse buitenlandbeleid van de regering-Trump. Die ziet tevreden dat “patriottische partijen”, doelend op radicaal-rechts, in opmars zijn.
De zogeheten Nationale Veiligheidsstrategie (NSS) van president Donald Trump betwijfelt of Europese landen op den duur nog wel “betrouwbare bondgenoten” kunnen zijn. Europa stevent volgens de NSS af op zijn ondergang, door democratie en politieke vrijheden uit te hollen en door immigratie en het verlies van nationale eigenheid en zelfvertrouwen.
De harde kritiek op de Europese gevestigde orde en de steunbetuiging aan radicaal-rechts doen denken aan het kennismakingsbezoek van vicepresident JD Vance aan Europa. Toen waren Europese landen geschokt en woedend. Nu is een soortgelijke boodschap vervat in Trumps beleidsagenda.
De VS willen de komende jaren investeren in “de gezonde naties van Midden-, Oost- en Zuid-Europa”, stelt de NSS. Daar zijn geestverwanten van Trump aan de macht in bijvoorbeeld Hongarije, Slowakije, Tsjechië en Italië. Sommige andere, minder migratiekritische NAVO-bondgenoten lopen grote kans binnen een paar decennia “in meerderheid niet-Europees te worden”. Voor hen zou het bondgenootschap met de VS niet langer verzekerd zijn.
De regering-Trump mag dan veel meer aandacht besteden aan het westelijk halfrond en aan de concurrentie met China, Europa blijft “essentieel” voor de VS. Niet alleen economisch, maar ook “cultureel”. Wel richten de VS zich dan op de individuele landen en doen ze liever geen zaken met de EU.
Het is volgens de NSS in het Amerikaanse belang zo snel mogelijk een eind te maken aan de oorlog in Oekraïne en de spanningen tussen Rusland en Europa. Het leeuwendeel van de Europeanen zou ook vrede willen, maar krijgt geen gehoor bij hun ‘ondemocratische’ regeringen.
Duitsland heeft geen behoefte aan “andermans advies”, zo reageerde buitenlandminister Johann Wadephul op de NSS. De VS blijven volgens hem een belangrijke NAVO-bondgenoot. Maar die band gaat over veiligheid en niet over hoe Duitsland zijn samenleving inricht.
De Europese Commissie wil niet reageren.
