DEN HAAG – De Schepenwet krijgt een ingrijpende update. Dat blijkt uit nieuwe stukken die naar de Eerste Kamer zijn gestuurd over het wetsvoorstel dat de regels voor zeeschepen moet moderniseren. De wijzigingen moeten zorgen voor een beter juridisch kader, meer duidelijkheid voor sectorpartijen en een versterkte basis voor toezicht en handhaving.
Het wetsvoorstel bevat drie belangrijke aanpassingen:
- modernisering van verouderde bepalingen,
- een expliciete zorgplicht voor scheepseigenaren richting kapiteins,
- en een wettelijke grondslag voor ongevallenonderzoek door de Scheepvaartinspectie in de landen van het Koninkrijk.
Geen extra experimenteerbepaling nodig
De BBB-fractie vroeg of een experimenteerbepaling kan worden toegevoegd om innovatie en tijdelijke afwijkingen van de wet mogelijk te maken. Volgens de minister is dat niet nodig: artikel 5 van de Schepenwet biedt al ruimte om groepen schepen of individuele schepen van bepaalde eisen vrij te stellen. Ook sectororganisaties zoals de KVNR hebben geen extra experimenteerbepaling gevraagd.
Discussie over definities: ‘bemanning’, ‘gezel’ en aansluiting bij andere maritieme wetten
Tijdens de internetconsultatie is door verschillende partijen gewezen op definities die in hun ogen verouderd of onduidelijk zijn. De minister benadrukt echter dat de term ‘bemanning’ rechtstreeks aansluit bij het internationale SOLAS-verdrag en dus actueel en noodzakelijk is. De term ‘gezel’ wordt bewust niet gedefinieerd, omdat het een gangbare maritieme term is en geen normadressaat vormt.
Aansluiting bij definities uit de Wet bemanning zeeschepen is volgens de minister niet mogelijk, omdat beide wetten verschillende internationale verdragen implementeren: SOLAS vs. de Maritime Labour Convention.
‘Voldoende capaciteit voor toezicht in het hele Koninkrijk’
De BBB-fractie vroeg of alle landen binnen het Koninkrijk voldoende capaciteit hebben om toezicht te houden op de vernieuwde Schepenwet. Dat is volgens de minister het geval. In de praktijk is vooral capaciteit nodig in Nederland en Curaçao, omdat alleen deze landen een eigen vlagregister hebben. Het toezicht wordt uitgevoerd door de ILT in Nederland en de Maritieme Autoriteit Curaçao (MAC) op Curaçao. De wijzigingen leiden volgens een uitvoeringstoets niet tot extra werklast of kostenstijgingen.
Brede afstemming met maritieme sector
Uit de stukken blijkt dat er vanaf het begin overleg is geweest met belangrijke partijen zoals Nautilus International, de NVKK, de KVNR, de Vereniging van Waterbouwers en de Redersvereniging voor de Zeevisserij. Ook de Caribische landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten zijn betrokken geweest bij de totstandkoming.
Vervolg
Met de aangeleverde nota naar aanleiding van het verslag reageert de minister op alle vragen van de Eerste Kamer. Het wetsvoorstel wordt hiermee inhoudelijk vervolgd richting plenaire behandeling.
Voor de maritieme sector — waaronder reders, kapiteins én zeevarenden — betekent de voorgenomen wijziging een actualisering van verantwoordelijkheden en een verstevigde basis voor veiligheid en toezicht op zee.
