DEN HAAG – ICC Nederland en een brede coalitie van banken, brancheorganisaties en bedrijven roepen de Tweede Kamer op om haast te maken met de digitalisering van import- en exportdocumenten. Volgens het vandaag aangeboden whitepaper “Electronic Transferable Records” kost het verplichte gebruik van papieren documenten het Nederlandse bedrijfsleven jaarlijks honderden miljoenen euro’s en dagenlange vertragingen.
Het gaat om acht specifieke handelsdocumenten – zoals cognossementen, wissels en veembewijzen – die in Nederland nog uitsluitend op papier rechtsgeldig zijn. Dit terwijl de digitale varianten al jaren beschikbaar zijn en in landen als Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk wél wettelijk erkend worden. Daardoor lopen Nederlandse bedrijven achter op de internationale concurrentie.
Achterstand door papieren verplichting
Volgens ICC Nederland duurt de verwerking van deze documenten nu gemiddeld 6 tot 10 dagen, terwijl dit digitaal minder dan 24 uur kan zijn. In 2021 bewezen de havens van Rotterdam en Singapore dit al in een gezamenlijke pilot met een elektronisch cognossement. Het resultaat: volledige afhandeling binnen één dag en forse kostenbesparingen.
“Het onnodig vasthouden aan papier is economisch onverantwoord,” stelt ICC Nederland. “Met de juiste wetgeving kan Nederland direct aansluiten bij de digitale handelsstromen die onze belangrijkste partners al benutten.”
Wetsvoorstel in behandeling
Voor het elektronische cognossement ligt sinds mei 2025 al een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer, dat na positief advies van de Raad van State niet-controversieel is verklaard. Maar de overige zeven documenten wachten nog altijd op juridische erkenning.
De oproep wordt breed ondersteund, onder meer door ING, Rabobank, ABN AMRO, Havenbedrijf Rotterdam, Evofenedex, FENEX, VNO-NCW en MKB Nederland.
Concurrentiepositie onder druk
Uit cijfers in het whitepaper blijkt dat internationale handel voor Nederland een waarde heeft van 1,6 biljoen euro – bijna vier keer het bruto nationaal product. Het verplicht gebruik van papieren documenten bedreigt volgens de opstellers de concurrentiekracht van de Rotterdamse haven en de Nederlandse economie als geheel.
“De technologie en standaarden zijn er, de voordelen zijn bewezen,” aldus de initiatiefnemers. “Nu is het aan de wetgever om snelheid te maken. Alleen dan kan Nederland zijn positie als handelsnatie veiligstellen.”