DEN HAAG – De Nederlandse overheid loopt jaarlijks 2,6 miljard euro mis doordat steeds meer mensen hun sigaretten en shag in het buitenland kopen, stelt de brancheorganisatie van tabaksfabrikanten VSK na een studie van marktonderzoeker WSPM. Dat bedrag was in 2020 nog ‘slechts’ 1,4 miljard euro.
Dit bedrag loopt echter snel op door de accijnsverhogingen van 2023 en 2024, volgens cijfers van de Nationale Smokkel Monitor. Nederlanders kopen hun tabak steeds minder vaak in legale winkels en steeds vaker in Luxemburg, Duitsland, via sociale media of in het illegale circuit.
“We zien dat mensen niet minder zijn gaan roken, maar anders zijn gaan kopen”, zegt Jan Hein Sträter, directeur van VSK. “Ooit was men gewend aan vaste prijzen voor tabak, nu is prijsvergelijking de norm en is het normaal geworden om te kiezen voor goedkopere alternatieven, uit het buitenland of de zwarte markt.”
Legale accijnsinkomsten
Volgens de onderzoekers zorgen ongeveer 3 miljoen rokers dit jaar voor 3 miljard euro aan legale accijnsinkomsten. “Dat bedrag had bijna twee keer zo hoog kunnen zijn als alle tabak in Nederland was gekocht.” Vorig jaar werd gemiddeld 40 procent van alle sigaretten in het buitenland gekocht. Voor shag ligt dat percentage tegen de 50 procent. In 2023 was dit nog gemiddeld 25 procent. “In Duitsland, België of Luxemburg is een pakje sigaretten vaak tot de helft goedkoper”, stellen de onderzoekers vast.
Volgens VSK ligt de oplossing in onder meer het afstemmen van accijnzen op die van omringende landen, om grenseffecten en smokkel te beperken.