CHAAM – Een effectief verbod op doorgaand vrachtverkeer op de N639 in de kom van Chaam is op dit moment niet haalbaar. Omdat het zou leiden tot extra vrachtverkeer op omliggende wegen en daarmee tot extra uitstoot van stikstof op kwetsbare natuurgebieden. Dat blijkt na uitvoerig onderzoek in opdracht van de provincie Noord-Brabant en de gemeente Alphen-Chaam. Wanneer wet- en regelgeving het toelaten, zullen de mogelijkheden voor een verbod opnieuw bekeken worden.
De afgelopen periode heeft het bureau Goudappel Coffeng in opdracht van de provincie Noord-Brabant en de gemeente Alphen-Chaam onderzoek gedaan naar verschillende varianten van een verbod op doorgaand vrachtverkeer. In het dorp en in de gemeenteraad van Alphen-Chaam klinkt al langere tijd de roep om zo’n onderzoek, vanwege zorgen over de leefbaarheid en de verkeersveiligheid. Uitgangspunt is dat een eventueel verbod moet passen binnen wet- en regelgeving, effectief moet zijn én een significante bijdrage moet leveren aan het verminderen van het doorgaand vrachtverkeer in het dorp.
Vijf verschillende varianten voor een verbod op doorgaand vrachtverkeer zijn onderzocht. Dat zijn:
- Niets doen (referentie).
- Alleen borden plaatsen die wijzen op een vrachtwagenverbod, zonder structurele handhaving.
- Verbod voor al het doorgaande vrachtverkeer, uitgezonderd bestemmingsverkeer in de kern van Chaam, gehandhaafd met camera’s en ontheffingen.
- Verbod voor al het doorgaande vrachtverkeer, uitgezonderd bestemmingsverkeer in de regio van Chaam, gehandhaafd met camera’s en ontheffingen.
- Verbod op al het vrachtverkeer langer dan 12 meter.
Van deze varianten levert alleen nummer 3 een significante afname van het vrachtverkeer door Chaam op, blijkt uit het rapport van Goudappel Coffeng. Variant 1 verandert immers niets aan de huidige situatie. Varianten 2, 4 en 5 zouden niet leiden tot de gewenste verbetering van de leefbaarheid in de kom van Chaam. Omdat ofwel te veel vrachtwagens in aanmerking zouden komen voor een ontheffing. Ofwel het onmogelijk is zo’n variant effectief te handhaven en het verbod dan onvoldoende wordt nageleefd.
Kwetsbare natuur
Voor alle varianten is in beeld gebracht wat de mogelijkheden zijn binnen wet- en regelgeving op gebied van stikstof. In variant 3 zou het vrachtverkeer op de nabijgelegen A58 en N260 toenemen, omdat relatief veel vrachtwagens dan niet meer door de kom van Chaam mogen rijden én daar op gehandhaafd wordt. Die toename leidt tot significante negatieve effecten op de kwetsbare natuur in diverse natuurgebieden, waaronder de Regte Heide en Riels Laag.
Daarom is deze variant op dit moment niet uit te voeren. Een dergelijk verbod zou binnen de huidige wet- en regelgeving namelijk stranden bij een bestuursrechter. Wanneer wet- en regelgeving rondom stikstof in de toekomst worden aangepast, zal de wenselijkheid en de haalbaarheid van een verbod opnieuw worden onderzocht.
Voorstel voor pilot
De gemeente Alphen-Chaam heeft in navolging van die conclusie gevraagd om een pilot met een verbod op doorgaand vrachtverkeer langer dan 12 meter (variant 5). De provincie gaat daar niet in mee. De lengte van een vrachtwagen is met behulp van camera’s niet vast te stellen, waardoor enkel een sporadische staandehouding op heterdaad mogelijk is. In die variant is geen sprake van een significante afname van het doorgaand vrachtverkeer in het dorp. De pilot levert daarmee te weinig verbeteringen en te weinig nieuwe inzichten op om de investeringen te rechtvaardigen. Bovendien zou ook voor een dergelijke pilot een verkeersbesluit genomen moeten worden. Het is aannemelijk dat dat besluit strandt op dezelfde wet- en regelgeving als een blijvend verbod.
De provincie Noord-Brabant blijft zich intussen inspannen voor het verbeteren van de leefbaarheid en verkeersveiligheid in Chaam. Met de afronding van het groot onderhoud aan de N639 is in dat kader onlangs al een grote stap gezet. Daardoor heeft de weg nu meer veilige oversteken, zijn er snelheidsdisplays geplaatst en halen visuele drempels de snelheid uit het verkeer, zonder dat omwonenden last krijgen van geluid en trillingen. Met omwonenden wordt gesproken over aanvullende kleinschalige maatregelen om de leefbaarheid en verkeersveiligheid verder te verbeteren.
