Ondernemersvertrouwen opnieuw iets minder negatief

DEN HAAG – Het ondernemersvertrouwen is opnieuw licht gestegen en komt aan het begin van het tweede kwartaal van 2024 uit op -6,0. Vooral in de autohandel en –reparatie en de vervoer en opslag verbeterde het sentiment. Het tekort aan personeel blijft de belangrijkste belemmering voor ondernemers, die hiertegen vooral verbetering van arbeidsvoorwaarden en automatisering inzetten. Dit melden het CBS, KVK, het EIB, MKB-Nederland en VNO-NCW op basis van de Conjunctuurenquête Nederland.

De gegevens voor dit onderzoek zijn in april verzameld.

Vanaf eind 2021 tot eind 2022 daalde het ondernemersvertrouwen sterk tot -22,2. Sindsdien herstelde het cijfer zich voorzichtig. Aan het begin van het tweede kwartaal van 2024 is de stemmingsindicator voor het tweede kwartaal op rij licht gestegen. Het ondernemersvertrouwen ligt op dit moment onder het gemiddelde (-4,1) van de reeks vanaf 2012.

Ondernemers in meeste bedrijfstakken nog negatief gestemd

In de meeste bedrijfstakken is het ondernemersvertrouwen dit kwartaal gestegen, maar nog wel negatief. Bij de autohandel en –reparatie, de vervoer en opslag en de horeca is het vertrouwen relatief sterk toegenomen. Bij de delfstoffenwinning is het cijfer het meest gestegen nadat het een kwartaal eerder nog het meest gedaald was. Deze bedrijfstak is echter relatief klein en weegt daardoor nauwelijks mee in het totaalcijfer. Ondernemers in de cultuur, sport en recreatie zijn het positiefst gestemd. In de landbouw, bosbouw en visserij is het cijfer het laagst van alle bedrijfstakken.

Tekort aan arbeidskrachten blijft belangrijkste belemmering

Met ruim 36 procent is het tekort aan arbeidskrachten nog steeds de meest genoemde belemmering in de bedrijfsvoering. Voor het eerst in bijna twee jaar is dit aandeel weer licht gestegen ten opzichte van een kwartaal eerder. Desondanks ligt het lager dan de piek van halverwege 2022, toen bijna 48 procent van de ondernemers dit aangaf. Sindsdien ervaren steeds meer ondernemers onvoldoende vraag als belemmering (bijna 21 procent).

In de industrie wordt onvoldoende vraag met 27 procent het vaakst genoemd van alle bedrijfstakken. Ondernemers in de zakelijke dienstverlening geven een personeelstekort met bijna 53 procent het vaakst aan als belemmering. Ook in de autohandel en –reparatie en de detailhandel heeft bijna de helft van de ondernemers hiermee te maken.

Vooral verbetering van arbeidsvoorwaarden vanwege personeelstekort

Bijna 70 procent van de ondernemers geeft aan een personeelstekort te hebben. Er zijn verschillende manieren waarop ondernemers daarmee omgaan. Bijna 34 procent geeft aan de arbeidsvoorwaarden (bijvoorbeeld het salaris) te verbeteren. In bijna alle bedrijfstakken is dit de meest genoemde manier.

Ongeveer een kwart van de ondernemers automatiseert meer vanwege het personeelstekort, in de industrie is dit zelfs bijna een derde. Iets meer dan 12 procent geeft aan meer arbeidskrachten uit het buitenland te halen.

Ondernemers in de landbouw, bosbouw en visserij geven dit relatief het meest aan. Bijna 17 procent beperkt het aanbod tot de hoeveelheid personeel die beschikbaar is.

Met name in de autohandel en –reparatie en de horeca geven ondernemers dit relatief vaak aan.