DEN HAAG – Als het gerechtshof het vonnis in de klimaatzaak tegen Shell in stand houdt, dan kan dat volgens het bedrijf “grote gevolgen” hebben voor andere grote bedrijven en daarmee voor de hele Nederlandse economie. Het klimaat zou daar echter niets mee opschieten, betogen de advocaten van Shell op de openingsdag van het hoger beroep in de zaak. Een verplichting voor Shell om minder broeikasgassen uit te stoten kan zelfs averechts werken, stellen ze. Volgens het bedrijf kunnen concurrenten profiteren en wordt zo “de rol die Shell wil spelen in de energietransitie belemmerd”.
Milieudefensie had de zaak aangespannen, met steun van Greenpeace en anderen. De rechtbank gaf de eisers in eerste instantie grotendeels gelijk. Shell moet eind 2030 de uitstoot van broeikasgassen die het veroorzaakt met 45 procent hebben verlaagd, ten opzichte van 2019. Dat geldt ook voor de uitstoot van klanten die brandstoffen van Shell verbranden. Shell tekende beroep aan. Het bedrijf vindt dat de rechters hun taken “te buiten” zijn gegaan.
Het olie- en gasbedrijf voert voor het hof een reeks argumenten aan tegen het vonnis. De advocaten vinden het onder meer onterecht dat Shell verantwoordelijk wordt gehouden voor uitstoot van klanten. Voor leveringszekerheid en betaalbaarheid van energie heeft de rechter volgens hen te weinig oog gehad.
“Contraproductief”
Met het verminderen van de uitstoot binnen de eigen organisatie zegt Shell al voortvarend bezig te zijn. De eisers in de zaak wijzen er op hun beurt op dat deze uitstoot slechts een paar procent van het totaal is: de zaak draait vooral om de CO2 die vrijkomt bij het uiteindelijke verbruik van Shell-producten.
De zaak gaat volgens de raadslieden niet over de vraag of actie nodig is tegen klimaatverandering. “Die noodzaak bestaat, Shell is het daarmee eens”, benadrukt advocaat Daan Lunsingh Scheurleer. Shell zegt het ook eens te zijn met het doel uit het Klimaatakkoord van Parijs om de opwarming van de aarde onder de 1,5 graden te houden. Hoe dat doel moet worden bereikt, is echter niet aan de rechter, vindt de multinational. De rechtbank heeft “de verkeerde afslag genomen”.
Als Milieudefensie de beroepszaak wint, kan dat volgens Shell “contraproductief blijken”. Zo bestaat volgens de raadslieden de kans dat als het bedrijf bijvoorbeeld minder gas moet gaan winnen, er meer steenkool nodig is. Kolen zijn vervuilender dan gas.
