DEN HAAG – Het verlagen van het eigen risico voor de zorg kan financieel nadelig uitpakken voor bepaalde kwetsbare groepen. Dat schrijft de Raad van State in een advies over het wetsvoorstel om het eigen risico naar 165 euro per jaar te brengen.
De Raad van State adviseert het inmiddels demissionaire kabinet om het voorstel niet in de huidige vorm in te dienen. Tegelijk met het verlagen van het eigen risico wil de regering de tegemoetkoming voor arbeidsongeschikten afschaffen, waardoor deze groep er dus juist financieel op achteruit gaat. Daarmee schiet het voornemen om de zorg beter betaalbaar te maken zijn doel voorbij.
De belangrijkste overheidsadviseur vindt de maatregel niet specifiek genoeg. Het eigen risico wordt voor iedereen 220 euro lager, terwijl de bedoeling is dat de drempel om naar de dokter te gaan lager wordt voor mensen met een krappe beurs. De zorgpremie stijgt juist met 200 euro per jaar, waardoor het financiële voordeel van degenen die het volledige eigen risico betalen, minder groot is. Mensen die normaal gesproken hun eigen risico niet opmaken, gaan er ook op achteruit. Zij profiteren immers niet van de verlaging.
Een lager eigen risico zorgt er naar verwachting van de Raad van State voor dat mensen vaker zorg gebruiken. Dit vergroot de druk op de zorg, die nu toch al hoog is. Vanaf 2030 zal het eigen risico weer jaarlijks meestijgen met de inflatie. De Raad van State mist een structurele oplossing om de zorg betaalbaar te houden.
PVV, VVD, NSC en BBB spraken in het hoofdlijnenakkoord af het eigen risico in 2026 te halveren. Deze afspraak is verwerkt in de financiële plannen voor de komende jaren. Vooral de PVV wilde graag een forse verlaging en het liefst afschaffing van het eigen risico. Inmiddels is het kabinet gevallen en heeft de PVV de coalitie verlaten.
Of het wetsvoorstel doorgaat, moet nog blijken. Deze week debatteert de Tweede Kamer over het controversieel verklaren van onderwerpen en wetsvoorstellen. Als dat het geval is, wordt het onderwerp overgelaten aan het nieuwe kabinet. Als de Tweede Kamer wel door wil met het wetsvoorstel, wordt het de verantwoordelijkheid van Daniëlle Jansen. Zij zal naar verwachting namens NSC het ministerschap van Volksgezondheid op zich nemen.
