MOSKOU – Rusland heeft er geen bezwaar tegen als Oekraïne tot de Europese Unie zou toetreden. Maar lidmaatschap van de NAVO is onverteerbaar, waarschuwt de woordvoerder van het Kremlin bij het begin van vredesbesprekingen tussen Rusland en de Verenigde Staten.
Rusland heeft zich altijd fel verzet tegen de aansluiting van buurland Oekraïne bij het westerse militaire bondgenootschap. Dat was naar eigen zeggen een van Ruslands redenen om drie jaar geleden naar Kyiv op te trekken, ook al was er geen zicht op dat de NAVO Oekraïne het ooit beloofde lidmaatschap op korte termijn zou gunnen. Maar Oekraïne heeft het “soevereine” recht om EU-lid te worden, herhaalde het Kremlin dinsdag.
De VS hebben al duidelijk gemaakt dat Oekraïne NAVO-lidmaatschap voorlopig uit het hoofd moet zetten, maar lieten eerder merken dat ze het land wel graag zien toetreden tot de EU. Die toekomstperspectieven voor Oekraïne liggen op de onderhandelingstafel waaraan Russische en Amerikaanse diplomaten dinsdag zijn aangeschoven.
Kandidaat-lidmaatschap
Oekraïne werd een paar maanden na de Russische invasie in allerijl kandidaat-lid van de EU. EU-kopstukken willen de veeleisende en tijdrovende toetreding versnellen.
De NAVO moet de deur die zij voor Oekraïne heeft geopend echt helemaal dichtslaan, benadrukt het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. Rusland zou geen genoegen nemen met een verklaring van de NAVO dat Oekraïne geen lid mag worden. De alliantie moet de belofte uit 2008 intrekken dat Oekraïne ooit mag toetreden. “Anders blijft dit probleem de lucht op het Europese continent vergiftigen”, zei een woordvoerder dinsdag.
Neutraliteit
Oekraïne moet volgens Rusland neutraal worden, zonder lidmaatschap van militaire bondgenootschappen en zonder atoombom. Daarmee is het aan de grote buur overgeleverd en wacht een toekomst als vazalstaat, waarschuwt de regering in Kyiv. Zij wijst erop dat Oekraïne na de val van de Sovjet-Unie nota bene zijn kernwapens opgaf in ruil voor de belofte van Rusland en de VS dat ze Oekraïne zouden beschermen tegen aanvallers.
Rusland dringt ook aan op snelle verkiezingen in Oekraïne. Die zijn uitgesteld wegens de oorlog, omdat bijvoorbeeld militairen niet zouden kunnen stemmen. Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky probeert Moskou van hem af te komen en hoopt het dat verkiezingen verlammende politieke onrust brengen en er een gedweeër president aan de macht komt.
