DEN HAAG – De vrachtwagenheffing in Nederland gaat op 1 juli 2026 van start. Dat schreef voormalig minister Barry Madlener van Infrastructuur en Waterstaat in de zesde voortgangsbrief aan de Tweede Kamer. Met de invoering wil het kabinet zowel binnenlands als buitenlands vrachtverkeer laten betalen per gereden kilometer en de sector stimuleren tot innovatie en verduurzaming.
De brief is verzonden voordat het kabinet viel en alle PVV-minister zijn opgestapt. Minister Sophie Hermans neemt tijdelijk de taken van Madlener voor haar rekening.
Madlener meldt dat de realisatie van het heffingssysteem gestaag vordert. De betrokken uitvoeringsorganisaties – RDW, CJIB, Rijkswaterstaat en de Inspectie Leefomgeving en Transport – liggen op schema. Ook is inmiddels gestart met de productie en distributie van boordapparatuur, die vrachtwagens nodig hebben voor kilometerregistratie. Daarnaast zijn al twee portalen met apparatuur in werking en zijn succesvolle tests uitgevoerd op de A12 bij Bodegraven.
HDA en EETS-aanbieders
De zogenoemde hoofddienstaanbieder (HDA), die elke vrachtwagenhouder moet accepteren als klant, is begonnen met de voorbereidingen voor de uitgifte van apparatuur. Daarnaast zijn er inmiddels vier Europese EETS-aanbieders geaccrediteerd en volgen er waarschijnlijk nog twee. Gezamenlijk moeten deze aanbieders alle gebruikers kunnen bedienen.
Communicatie en afschaffing Eurovignet
Vanaf juli 2025 wordt intensief gecommuniceerd richting de transportsector, zowel nationaal als internationaal. Tegelijkertijd wordt het Eurovignet in Nederland afgeschaft per 1 juli 2026. De Belastingdienst zal transportondernemers hierover tijdig informeren.
Subsidies en verduurzaming
De netto-opbrengsten van de heffing – ruim € 1,6 miljard tussen 2026 en 2030 – worden geïnvesteerd in verduurzaming van de sector. De meeste middelen gaan naar subsidies voor de aanschaf van emissievrije vrachtwagens (AanZET) en laadinfrastructuur (SPriLa). De eerste subsidierondes in 2025 waren binnen enkele dagen overtekend. Daarnaast lopen er initiatieven zoals CO₂-monitoring en een nieuwe subsidieregeling ter bevordering van samenwerking in de logistieke keten (SiLK).
Wetgeving en monitoring
De Wet vrachtwagenheffing is in 2022 aangenomen en inmiddels deels in werking. Een wetswijziging, nodig vanwege aangepaste Europese regels, is al goedgekeurd door de Tweede Kamer en ligt nu bij de Eerste Kamer. Vanaf juli 2025 start een nulmeting om het mogelijke effect van de heffing op uitwijkverkeer te monitoren. Deze monitoring loopt minimaal drie jaar door na invoering van de maatregel.
Risico’s en voortgang
Hoewel het ministerie inzet op een soepele invoering per 1 juli 2026, sluit Madlener planningsrisico’s niet uit. “We blijven actief sturen op tijdige realisatie. Toldienstaanbieders moeten nu vaart maken met de contractering en uitlevering van boordapparatuur, ook aan kleinere transporteurs”, aldus de minister.
De volgende voortgangsbrief wordt dit najaar verwacht.