DEN HAAG – Mensen kunnen vanaf eind volgend jaar een nieuw vaccin krijgen tegen het humaan papillomavirus (HPV), een virus dat baarmoederhalskanker en enkele andere soorten kanker kan veroorzaken. Demissionair staatssecretaris Judith Tielen (Volksgezondheid) heeft dat maandag aangekondigd.
Het middel Gardasil9 beschermt tegen negen verschillende typen van HPV. Die kunnen niet alleen kanker, maar ook genitale wratten veroorzaken. Het vaccin wordt dit najaar besteld. Het moet beschikbaar zijn wanneer de voorraden van het huidige middel opraken. Dat gebeurt vermoedelijk in het najaar van 2026.
Het huidige vaccin, Cervarix, beschermt tegen de twee typen van HPV die de meeste gevallen van kanker veroorzaken. Volgens Tielen is dat middel effectief, maar kunnen met het nieuwe vaccin “nog meer gevallen van HPV-gerelateerde ziekte voorkomen worden”.
De Gezondheidsraad had vorige week geadviseerd het nieuwe vaccin te gebruiken “om de effectiviteit van de vaccinatie nog verder te vergroten”.
Elk jaar krijgen enkele honderden mensen te horen dat ze door HPV kanker hebben gekregen. De Gezondheidsraad zegt in de praktijk te zien dat het vaccin beschermt. “De eerste lichting gevaccineerde vrouwen heeft meegedaan aan het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Bij deze vrouwen werd veel minder vaak baarmoederhalskanker gevonden dan bij niet-gevaccineerde vrouwen.”
De prik tegen HPV zit sinds 2010 in het Rijksvaccinatieprogramma. De inenting was eerst beschikbaar voor meisjes vanaf 13 jaar, maar de leeftijd is in 2022 verlaagd naar 10 jaar. Bovendien kunnen ook jongens de prik halen. Mensen krijgen twee inentingen, met minstens vijf maanden ertussen.
HPV kan ook peniskanker veroorzaken. Als mannen dat krijgen, moet de penis mogelijk geheel of gedeeltelijk geamputeerd worden. Bij tongzoenen en orale seks kan HPV ook in de keel terechtkomen, en dan zouden mensen mondkeelholtekanker kunnen krijgen. Ook tumoren bij de anus en bij de schaamlippen kunnen door HPV ontstaan.
