ZOETERMEER – ‘Investeren in een weerbare en duurzame maritieme sector is essentieel’, stelt de Logistieke Alliantie in aanloop naar het commissiedebat over zeevaart, binnenvaart en havens op 12 juni. Zonder een sterke maritieme ruggengraat is Nederland kwetsbaar. Dat geldt ook voor de binnenvaart en de infrastructuur eromheen, zoals goed onderhouden vaarwegen.
Alleen met gerichte investeringen blijft onze welvaart én internationale handelspositie overeind. Zeevaart, binnenvaart en havens vormen immers de spil van het logistieke systeem dat dagelijks Nederland en grote delen van Europa bevoorraadt. Ook is het maritieme netwerk van groot belang is voor onze export, voor ons verdienvermogen en ons vestigingsklimaat.
De Logistieke Alliantie doet daarom drie concrete oproepen aan de politiek.
Ga steviger aan de slag met maritieme weerbaarheid
De weerbaarheid van onze logistiek over zee krijgt nog te weinig aandacht in het Nederlandse zeevaartbeleid. De Logistieke Alliantie roept de politiek daarom op om maritieme weerbaarheid expliciet te agenderen en te kiezen voor een integrale aanpak. Zeevaart is cruciaal: wereldwijd gaat 90% van de handel over zee, en via Nederlandse vaarwegen wordt jaarlijks voor ruim 2.200 miljard euro aan goederen vervoerd – waaronder veel grondstoffen en halffabricaten. Geopolitieke spanningen, zoals in de Rode Zee en Noordzee, maken duidelijk hoe kwetsbaar deze ketens zijn. Dat vraagt om gerichte maatregelen om de logistieke weerbaarheid en zelfredzaamheid van Nederland te versterken.
Verduurzaming zeevaart vereist actie op brandstofproductie
Nederland loopt voorop met voorzieningen voor schone brandstoffen voor schepen, maar de overgang naar duurzaam varen dreigt vast te lopen. In onze havens zijn brandstoffen zoals groene methanol, waterstof en ammoniak nauwelijks beschikbaar. Dat is een probleem, want zonder investeringen in productie en infrastructuur stijgen de kosten voor rederijen, en uiteindelijk ook voor consumenten. Tegelijk haalt de overheid via nieuwe milieuregels wél geld op uit de sector, zonder dat daar voldoende steunmaatregelen tegenover staan. De Logistieke Alliantie roept de politiek daarom op om eindelijk werk te maken van de Brandstoftransitie Zeevaart en de plannen uit 2024 uit te voeren – met duidelijke keuzes, geld en samenwerking met het bedrijfsleven.
Binnenvaart vraagt om gerichte en integrale aanpak
De binnenvaart is onmisbaar in het logistieke systeem, maar krimpt door structurele knelpunten. Verouderde bruggen en sluizen zorgen steeds vaker voor storingen, vertragingen en extra kosten voor bedrijven. Het aantal storingen is de afgelopen jaren vervijfvoudigd. Daarom is niet alleen onderhoud nodig, maar ook een betrouwbaar en robuust netwerk van vaarwegen. Bij afsluitingen moeten alternatieve routes beschikbaar zijn. De Logistieke Alliantie vraagt om structurele aandacht én investeringen in een toekomstbestendig en klimaatbestendig binnenvaartnetwerk.
De diversiteit van de binnenvaartvloot staat onder druk. Kleine binnenvaartschepen, die essentieel zijn voor fijnmazige distributie, dreigen te verdwijnen door voorgenomen technische eisen en hoge investeringskosten. Het ministerie is hierover in gesprek met de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) en de Europese Commissie, mede naar aanleiding van moties van het CDA en SGP uit de Tweede Kamer. Voor ondernemers is snelle duidelijkheid van groot belang. De Logistieke Alliantie roept de politiek op om de minister te verzoeken dit in overleg met de CCR voortvarend op te pakken.
De Logistieke Alliantie bestaat uit 17 partners die zich inzetten voor logistiek en handel(sketens) en voor het vestigingsklimaat en verdienvermogen van Nederland: evofenedex, TLN, VNO-NCW / MKB Nederland, Havenbedrijf Rotterdam, Havenbedrijf Amsterdam, ProRail, Deltalinqs, ORAM, Koninklijke Bouwend Nederland, Koninklijke Binnenvaart Nederland, NVB (binnenhavens), VRC, KVNR, VITO, ACN en Schiphol.
Het debat vindt plaats op 12 juni 2025.