SCHIPHOL – Advocaten van Extinction Rebellion (XR) vinden dat Schiphol “voor eigen rechter speelt” door langdurige gebiedsverboden op te leggen aan klimaatactivisten die in het beveiligde deel van de luchthaven hebben gedemonstreerd. De advocaten van Schiphol maakten de activisten precies hetzelfde verwijt voor de rechtbank in Haarlem. “Ze spelen zelf voor eigen rechter, want ze bepalen zelf aan welke regels ze zich wel of niet houden. Schiphol heeft geen andere keuze dan in te grijpen”, betoogden zij.

Stichting Vrienden van XR, die voor de actiegroep opkomt, wil dat de kortgedingrechter alle 37 toegangsverboden intrekt of op zijn minst opschort. De verboden gelden vijf of tien jaar. Volgens de advocaten is dat “willekeurig en excessief” en ontbreekt een wettelijke basis. “Schiphol is met deze gebiedsverboden uit de bocht gevlogen”, klonk het vanuit het XR-kamp. Zelfs burgemeesters en officieren van justitie kunnen niet zulke langdurige gebiedsverboden opleggen, zei een van de raadslieden.

Voorheen stond in de regels van Schiphol een maximale duur van twaalf maanden. Dat werd begin dit jaar stilzwijgend geschrapt. De rechter was daar kritisch over: “Had het niet in de rede gelegen om bij een dergelijke aanscherping te zeggen: let op mensen, het speelkwartier is voorbij?”

Veiligheid

Voor Schiphol staat veiligheid voorop. Om die te garanderen, is het “essentieel dat Schiphol de bevoegdheid om op te treden behoudt”, aldus de advocaten. Ze zouden het “een uiterst zorgwekkend signaal” vinden als de rechter de verboden intrekt. “Op Schiphol mag geen wetteloosheid gelden.” Los daarvan vinden ze dat de stichting niet-ontvankelijk is.

Volgens XR kunnen de verboden andere demonstranten ontmoedigen, wat niet zomaar mag. De advocaten van Schiphol zeiden dat de luchthaven slechts tegen demonstraties in het beveiligde gebied is. Sommige betogers voerden daar op 8 maart in de KLM-lounge actie tegen veelvuldig vliegen, nadat ze waren binnengekomen met boardingpassen. Anderen probeerden met een gekopieerde pas door de poortjes te komen. Die methode hadden ze eerder gebruikt, maar ditmaal lukte het niet. Ook mensen die zo’n mislukte poging deden, kregen een gebiedsverbod.

Uitspraak

XR vergeleek de verboden met “vier jaar gevangenisstraf voor het stelen van een pakje boter”. De advocaten betwistten ook dat de veiligheid meteen in het geding is als vreedzame demonstranten het beveiligde deel ingaan. Zeker omdat dat al herhaaldelijk was gebeurd en toen zonder gevolgen bleef.

Uitspraak 29 augustus.