DEN HAAG – Uit antwoorden van minister Barry Madlener van Infrastructuur en Waterstaat op Kamervragen van het lid Grinwis (ChristenUnie) blijkt dat er geen speciale ‘Green Lanes’ komen voor vrachtverkeer bij de aangekondigde grenscontroles met België en Duitsland. De minister benadrukt dat de controles risicogestuurd worden uitgevoerd om de hinder voor vrachtverkeer zoveel mogelijk te beperken, maar uitzonderingen voor transporteurs worden niet gemaakt.
Flexibele en risicogestuurde controles
De grenscontroles zullen niet systematisch plaatsvinden, maar worden risicogestuurd en steekproefsgewijs uitgevoerd op basis van informatieanalyses door de Koninklijke Marechaussee (KMar). Dit betekent dat de controle-intensiteit en locaties kunnen variëren. Op luchthavens worden controles specifiek gericht op risicovluchten met mogelijke irreguliere migratie of grensoverschrijdende criminaliteit, aldus Madlener.
Vertragingen en logistieke impact
Hoewel het kabinet aangeeft wachttijden te willen beperken, erkent het dat er verwerkingstijden kunnen ontstaan, met name voor voertuigen met veel passagiers zoals bussen. De impact op vrachtverkeer wordt volgens de minister beperkt gehouden, mede door de ervaringen die Nederland heeft opgedaan met de Duitse grenscontroles. Tot nu toe blijken de wachttijden beperkt te blijven, maar transportbedrijven moeten rekening houden met mogelijke vertragingen.
Geen ‘Green Lanes’ voor vrachtverkeer
In tegenstelling tot eerdere oproepen uit de sector, heeft het kabinet besloten geen speciale ‘Green Lanes’ in te richten om vrachtverkeer sneller te laten passeren. Dit zou de effectiviteit en doelmatigheid van de controles ondermijnen. De overheid zegt echter maatregelen te nemen om wachttijden voor vrachtwagens zo veel mogelijk te beperken.
Gebruik van verzorgingsplaatsen voor controles
Voor de uitvoering van de controles zullen bestaande verzorgingsplaatsen langs de snelwegen worden ingezet. Dit kan in beperkte mate invloed hebben op de beschikbaarheid van parkeerplaatsen voor vrachtwagens. De overheid verwacht echter dat de impact gering zal blijven.
Kosten en verantwoordelijkheid
De kosten van de grenscontroles lopen inmiddels op, mede door extra maatregelen van Rijkswaterstaat om het verkeer in goede banen te leiden. Tot nu toe zijn de kosten voor de Nederlandse staat opgelopen tot circa 1,5 miljoen euro, en deze zullen verder stijgen zolang de controles voortduren. Het kabinet is in overleg met Duitsland over de verdeling van de kosten.
Verkeersveiligheid en risico’s
De herinvoering van grenscontroles brengt verkeersveiligheidsrisico’s met zich mee. In Duitsland zijn recent twee dodelijke ongelukken gemeld als gevolg van stilstaand verkeer door grenscontroles. De Nederlandse overheid wil dergelijke situaties voorkomen door goede verkeersmaatregelen en waarschuwingsborden te plaatsen. Desondanks blijft langzaam rijdend en stilstaand verkeer een bekend risico op snelwegen, benadrukt Madlener.
Aanpak van illegale migratie via vrachtverkeer
Wanneer illegale migranten in een vrachtwagen worden aangetroffen, wordt per geval onderzocht of de chauffeur of het transportbedrijf strafrechtelijk betrokken is. Afhankelijk van de omstandigheden kunnen sancties worden opgelegd.
Transportbedrijven doen er goed aan zich bewust te zijn van de mogelijke gevolgen van de grenscontroles en zich voor te bereiden op eventuele vertragingen. De situatie blijft dynamisch en kan afhankelijk van de evaluaties en risicoanalyses in de komende maanden veranderen.
