DEN HAAG – Het Openbaar Ministerie (OM) handelde in 2024 ruim 214.500 strafzaken af, een stijging van 10 procent ten opzichte van 2023. Daarmee is de instroom van zaken (206.100) voor het eerst sinds lange tijd kleiner dan het aantal afgehandelde dossiers. Dat blijkt uit het Jaarbericht 2024 dat het OM vandaag heeft gepubliceerd. De daling van de werkvoorraad moet volgens het OM ruimte scheppen om zaken sneller te behandelen, met name op het gebied van veelvoorkomende en digitale criminaliteit.
Vooral de aanpak van georganiseerde misdaad, waaronder drugshandel, blijft een speerpunt. In 2024 werden 2.410 onderzoeken uitgevoerd naar criminele samenwerkingsverbanden. Dat leidde tot 2.050 strafzaken, waarvan er meer dan 1.400 tot een vonnis leidden. 561 verdachten werden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de productie of handel in drugs – een groot deel van deze zaken speelt zich af binnen de logistieke keten, waaronder havens, transportbedrijven en distributienetwerken.
“Vaak gaat het om complexe, langdurige en internationale onderzoeken, met grote impact op de samenleving en de logistieke sector,” aldus het OM. De bekende Marengo-zaak tegen Ridouan T. is volgens het jaarbericht exemplarisch voor dit type georganiseerde dreiging.
Cybercrime daalt, digitale fraude neemt toe
Opmerkelijk is de daling van 42 procent in het aantal geregistreerde cybercrimezaken, zoals hacks en ransomware. Tegelijkertijd nam het aantal meldingen van gedigitaliseerde criminaliteit – zoals oplichting via chatapps, nepshops en marktplaatsfraude – toe met 22 procent. Voor een deel komt dit door verbeterde registratie bij de politie.
Voor logistieke ondernemers blijft digitale weerbaarheid cruciaal, benadrukt het OM, omdat criminelen steeds vaker opereren via online kanalen of digitale infrastructuur misbruiken voor hun activiteiten.
Jeugdcriminaliteit en verharding
Het aantal minderjarige verdachten steeg in 2024 van 13.300 naar 14.100, met een opvallende toename van jongeren die verdacht worden van ernstige misdrijven zoals wapenbezit, brandstichting, straatroof of (poging tot) moord. Volgens het OM is er echter geen structurele verharding zichtbaar, al zijn er lokaal zorgwekkende signalen.
Nieuwe wet en focus op zedenzaken en femicide
Met de inwerkingtreding van de nieuwe Wet seksuele misdrijven op 1 juli 2024 zijn meer gedragingen strafbaar gesteld. Het aantal meldingen en aangiften van zedenmisdrijven steeg met 7 procent. De voorraad zedenzaken daalde wel met een derde.
Daarnaast registreerde het OM voor het eerst femicide afzonderlijk: in 2024 kwamen 24 moord- en doodslagzaken binnen waarbij een vrouw het slachtoffer was, en nog eens 49 pogingen daartoe. Veel van deze zaken houden verband met huiselijk geweld.
