VOLKEL – De nucleaire oefening die de NAVO houdt boven Nederland wordt nauwlettend gevolgd door Rusland. Dat is ook precies de bedoeling, zeggen betrokken militairen. Zo bereikt de waarschuwing het Kremlin.
“Reken maar” dat Rusland meekijkt met de ‘Steadfast Noon’-oefening, zegt F-35-piloot Bram. De Nederlandse luitenant-kolonel is commandant van de Nederlandse vliegers die sinds vorige week dinsdag met NAVO-collega’s oefenen op een aanval met kernbommen op een “fictieve vijand”. Iedereen denkt daarbij aan Rusland, al mag de vijand officieel niet zo heten.
Ook Brams baas, commodore Marcel van Egmond, weet zeker dat de Russen de oefening nauwgezet volgen. Dat komt goed uit, want de NAVO wil “uitstralen dat we nucleaire wapens echt zouden kunnen inzetten indien nodig”, zegt de luchtmachtcommandant op vliegbasis Volkel, de uitvalsbasis van Steadfast Noon. “Dan moet je goed laten zien dat je het kunt, want alleen dan gelooft de tegenstander je. En zal-ie zich wel twee, drie keer bedenken.”
Oefenscenario
Die afschrikking is een van de redenen waarom de NAVO de deuren openzet bij de voorheen uiterst geheime jaarlijkse oefening met het ultieme wapen van de alliantie. Het Russische leger volgt alles op de voet, laat het Kremlin volgens persbureau Reuters weten. Het zal nauwlettend analyseren wat er gebeurt en wat de NAVO ermee voor heeft.
De 70 NAVO-vliegtuigen en 2000 deelnemers aan de oefening hebben mogelijk vliegbasis Leeuwarden zogenaamd ‘gebombardeerd’, opperen analisten. Ze moesten daarvoor vijandelijke vliegtuigen, luchtafweer en jammers uitschakelen. Ook die werden door NAVO-collega’s gespeeld. De NAVO zegt zo min mogelijk over het oefenscenario.
‘Mentale voorbereiding’
Op Volkel liggen de Amerikaanse atoombommen opgeslagen die de NAVO in het uiterste geval zou kunnen inzetten. Maar voor Steadfast Noon worden nepbommen gebruikt. En zelfs die gaan niet écht de lucht in met de F-35’s die meedoen. Veiligheid voor alles.
De piloten voelen volgens Van Egmond het ‘gewicht’ van het atoomwapen wel. Al doen ze “gewoon hun werk” en is de spanning volgens de commodore niet groter dan toen Rusland, een paar jaar geleden nog maar, nog een potentiële partner van het Westen was.
Een nucleaire missie vraagt wat extra’s van een F-35-piloot, zegt Bram. “Dit is niet een missie die je zomaar doet.” De procedures en veiligheidsmaatregelen zijn zwaarder én het vergt “een stukje mentale voorbereiding”. Het is dan ook een “select gezelschap” dat tot en met vrijdag voor Steadfast Noon de lucht ingaat.
