UTRECHT – Na ruim een jaar praktijkonderzoek publiceert Rijkswaterstaat in samenwerking met TNO het eerste tussenrapport van ‘Living Lab Heavy Duty Laadpleinen’. Voor het eerst is zo uitgebreid gekeken naar alle aspecten van publieke laadpleinen voor zwaar transport: van techniek tot businesscase. De resultaten bieden marktpartijen, transporteurs en beleidsmakers concrete inzichten in hoe publiek laden van vrachtwagens in de praktijk verloopt. Z
o blijkt energie cruciaal en bepaalt tot 50 procent van de businesscase, zowel door kosten voor een netaansluiting als de inkoop van energie. Tegelijk blijkt dat netcongestie de opschaling vertraagt, omdat exploitanten geen zekerheid krijgen over hun aansluiting. Laadpleinen bieden juist ook kansen om netcongestie te verminderen. Het rapport biedt praktische handvatten voor succesvolle uitrol van laadinfrastructuur.
Bevindingen
Het Living Lab heeft gedurende 14 maanden gedetailleerde data verzameld van zes operationele laadpleinen (WattHub, Shell, Milence, Truckparking Rotterdam, BAT en CircleK). Deze data zijn voor het eerst geanalyseerd en geïnterpreteerd.
Deze bevindingen benadrukken het belang van omgaan met energie, maar geven ook veel inzichten in laadduur. Zo gebruiken vrachtwagens nu nog maar een beperkt deel van hun batterijcapaciteit. Daarmee kunnen ze meestal binnen 30 tot 45 minuten voldoende laden om hun route volledig elektrisch te rijden. Het volledige onderzoek richt zich op vijf kernthema’s: ruimtelijke inrichting, techniek, logistiek, energie en businesscase.
“Meten is weten, maar analyseren is nog belangrijker.” Aldus projectleider Rob de Groot (Rijkswaterstaat). “Samen met TNO, ElaadNL en marktpartijen hebben we de praktijkdata omgezet in concrete handvatten. Deze bevorderen de opschaling van laadinfra voor zwaar transport.”
Stresstest
Eén van de hoogtepunten uit het onderzoek is een testweek met vrachtwagens van verschillende merken (DAF, Mercedes, Volvo en Renault). Deze stresstest laat zien dat laadpleinen intensief gebruik aankunnen: 70 laadsessies in 45 uur. Dat is goed voor 3.000 kilometer rijden. “We weten nu hoe we als gemeente slimme laadinfrastructuur kunnen koppelen aan beleid en praktijk. En hoe je daarop regie kunt nemen in de energietransitie.” Aldus Aard van Weezel (Brabants Afval Team, Tilburg).
Vervolgonderzoek
Het tussenrapport markeert de helft van kennisprogramma ‘Living Lab Heavy Duty Laadpleinen’. De monitoring wordt gedurende 2026 voortgezet, waarna het eindrapport begin 2027 verschijnt. Voor de deelnemende partijen benadrukt het project de waarde van samenwerking. “We waarderen het enorm dat we onderdeel zijn van Living Lab en kennis kunnen delen met andere marktpartijen”, aldus Gerben van den Berg (WattHub).
“Het geeft ons een benchmark voor hoe we ervoor staan in een markt die aan de vooravond staat van groei. We bepalen nu samen hoe we de industrie moeten vormgeven: van infrastructuur en bewegwijzering tot reserveringssoftware. Dat is de kracht van het collectief.”