DEN HAAG – De Douane onderschepte in de eerste helft van 2025 in totaal ruim 15.600 kilo cocaïne in de Nederlandse zeehavens. Dit is iets minder dan in de eerste helft van 2024, toen er in totaal 16.000 kilo cocaïne werd onderschept in de havens. De meest opvallende en grootste vangst van het afgelopen halfjaar was een zending van 4.500 kilo cocaïne die werd onderschept in de haven van Amsterdam.
Criminelen maakten de eerste helft van dit jaar minder gebruik van de Rotterdamse haven voor het smokkelen van drugs, maar weken meer uit naar kleinere havens, zoals Vlissingen en Amsterdam. De Douane zet er daarom – samen met haar partners – op in om juist in deze havens het toezicht nog verder aan te scherpen om een verplaatsingseffect tegen te gaan. Dat kleinere havens ook gebruikt worden voor drugssmokkel zien we ook in andere Europese landen. Samenwerking met Europese douanediensten is daarom van groot belang. De Nederlandse Douane intensiveert deze samenwerking door leiding te geven aan de maritieme pijler van het Europese samenwerkingsverband EUCAB.
Zeehavens
In de haven van Rotterdam daalde het aantal kilo cocaïne dat door de Douane werd onderschept dit eerste halfjaar fors naar ruim 7.000 kilo, ten opzichte van 11.875 kilo in de eerste helft van 2024. Dit past in de dalende trend die vanaf 2021 is ingezet. Het aantal vangsten bleef nagenoeg gelijk, maar de cocaïne werd vaker in kleinere hoeveelheden aangetroffen.
In Vlissingen is geen sprake van een daling. Er werd tot nu toe 4.140 kilo onderschept, ten opzichte van 4.175 kilo in 2024. Criminelen zijn wendbaar in hun werkwijzen en zoeken naar zwakke plekken in de handhaving. De Douane blijft daarom investeren in innovatieve manieren om drugs te kunnen detecteren, en om inzicht te verkrijgen in smokkelmethodes. We analyseren constant op welk moment in het logistieke proces we onze controles moeten uitvoeren, en werken daarom nauw samen met bedrijven en opsporingsdiensten. Dit leidt tot meer meldingen over risicovolle zendingen en extra onderscheppingen.
In de haven van Amsterdam is er dankzij de grote vangst van 4.500 kilo cocaïne sprake van een forse stijging. In het Noordzeekanaalgebied is onlangs een convenant ondertekend waarmee het HARC-team Noordzeekanaalgebied (HARC-NZKG) werd bekrachtigd. Dit HARC-team werkt volgens dezelfde aanpak als de HARC-teams in Rotterdam en op Schiphol, en zet zich in om criminele organisaties te ontmoedigen het Noordzeekanaalgebied als doorvoerhaven te gebruiken.
Lucht
In de eerste zes maanden van dit jaar werden 93 reizigers aangetroffen die gezamenlijk 236 kilo aan cocaïne probeerden te smokkelen. Dit is aanmerkelijk minder dan in het eerste half jaar van 2024, toen werden 161 passagiers aangetroffen met 310 kilo cocaïne, met een gelijk aantal controles. De cocaïne werd met name aangetroffen op vluchten uit de Cariben, Zuid-Amerika en West-Afrika.
Ook in de luchtvracht is er sprake van een afname van de inbeslagnames van cocaïne: in de eerste zes maanden van 2025 werd 230 kilo cocaïne aangetroffen in luchtvracht, terwijl in diezelfde periode in 2024 721 kilo werd aangetroffen.
Synthetische drugs
Synthetische drugs worden veel in Nederland geproduceerd en per post naar het buitenland verstuurd. In de eerste helft van dit jaar onderschepte de Douane 5.395 brieven en pakketten met verdovende middelen, in de meeste gevallen ging het om XTC/MDMA, LSD en amfetamine. In 2024 lag dit aantal op 6.226 onderscheppingen.
Uit informatie van buitenlandse douanediensten blijkt dat smokkelaars uitwijken naar andere landen, zoals België, Duitsland en Frankrijk, vanwege de intensievere structurele controles in Nederland en de komst van het Hit-and-Run-Postteam (HARP). De Nederlandse Douane blijft de poststroom intensief controleren en werkt samen via het HARP-team, met het Post Interventie Team (PIT) van de politie en met bovengenoemde landen in gezamenlijke acties en onderzoeken. Daarnaast experimenteert de Douane met het inzetten van Artificial Intelligence (AI): een algoritme waarmee specifieke illegale goederen in de poststroom automatisch worden herkend. De eerste resultaten zijn positief.
Europese samenwerking
De Nederlandse Douane vervult binnen de Europese Unie een leidende rol in de aanpak van ondermijning. Nederland huisvest de grootste doorvoerhaven van Europa, waardoor de Douane veel kennis heeft vergaard op het gebied van risicoanalyse en het samenwerken met andere partijen in havens. Deze kennis willen we graag delen met andere Europese douanediensten. We leiden daarom het maritieme deel van het Europese samenwerkingsverband EUCAB (EU Customs Alliance for Borders). Dit samenwerkingsverband – waar alle lidstaten lid van zijn, een unicum – helpt Europese douanediensten om informatie uit te wisselen en trainingen te organiseren.
Samenwerking met bron- en transitlanden in met name Latijns-Amerika – zoals Peru en Ecuador- blijft ook erg belangrijk. Door het sluiten van douaneverdragen met landen in deze regio willen we deze samenwerking verder verstevigen. Zo verwachten we dit najaar een verdrag af te sluiten met Peru. Verder zoeken we de komende tijd de samenwerking met douanediensten in West-Afrika om signalen over smokkel uit deze regio te onderzoeken en verkennen we de kansen voor samenwerking met lokale autoriteiten daar.
Illegale sigaretten
Uit signalen van opsporingsdiensten blijkt dat criminelen die zich bezighouden met drugshandel zich met enige regelmaat ook schuldig maken aan handel in illegale sigaretten en tabaksproducten. In de eerste helft van dit jaar onderschepte de Douane 96.000.000 illegale sigaretten, een vergelijkbaar aantal met voorgaande jaren. De Douane bestrijdt illegale handel in tabaksproducten gezamenlijk met de FIOD in het combiteam Smoke.