BRUSSEL – Spanje blijft zich verzetten tegen de belangrijkste inzet van de NAVO-top, de forse verhoging van de defensiebudgetten van de NAVO-landen. De meeste andere landen hebben al ingestemd of gaan dat schoorvoetend doen, maar Spanje houdt koppig vol. Premier Pedro Sánchez heeft NAVO-topman Mark Rutte gevraagd zijn land vrij te stellen, blijkt uit een brief in handen van Spaanse media.
De NAVO wil afspreken dat de lidstaten hun defensie-uitgaven opschroeven van 2 naar 5 procent van hun economie, waarvan 3,5 procentpunt ook echt naar defensie moet gaan. Dat is voor Spanje onbetaalbaar en politiek onhaalbaar, houdt het land volgens diplomaten vol. Sánchez’ radicaal-linkse coalitiegenoten zijn fel tegen meer geld naar defensie.
Spanje kan met 2,1 procent ook de bijdrage aan de NAVO-verdediging leveren die de alliantie van het land vraagt, betoogt Sánchez in zijn brief aan Rutte. NAVO-bronnen bestrijden dat. De benodigde investeringen verschillen volgens hen wel, maar iedere lidstaat zou royaal boven de 3 procent uitkomen.
Als de NAVO de defensiebestedingen zo rigoureus zou opvoeren, werkt dat volgens Sánchez juist averechts. Dat zou economische groei kosten, en een groter aandeel van een kleinere economie schiet per saldo niet op. Voor een hoger defensiebudget zouden bovendien de middenklasse en de verzorgingsstaat moeten bloeden.
Met het tweede deel van de nieuwe afspraak zou Spanje volgens NAVO-bronnen wel kunnen instemmen. Dat schrijft voor dat NAVO-landen 1,5 procent van het bruto binnenlands product besteden aan ondersteunende zaken die ook defensie ten goede komen.
Ook België, Italië, Canada en zelfs het Verenigd Koninkrijk stribbelen nog tegen, zeggen diplomaten. Maar ze twijfelen er niet aan die landen vandaag of morgen aan boord te kunnen hijsen.
NAVO-diplomaten houden de moed erin en verwachten niet dat Spanje de top volgende week in Den Haag wil torpederen. Daar staat te veel op het spel. De Amerikaanse president Trump heeft gedreigd bondgenoten niet langer te beschermen als zij weigeren meer aan defensie te besteden. Dat raakt het fundament van de NAVO.
Er klinkt wel voorzichtige kritiek op Spanje. Om het land tegemoet te kunnen komen moet het duidelijker maken hoe de andere landen dat zouden kunnen doen, zegt een hoge NAVO-diplomaat. Een opt-out is volgens een andere bron “onbespreekbaar”.