UTRECHT – Binnen tien jaar zal een groot deel van de Nederlandse transport- en logistiekbedrijven waarschijnlijk in buitenlandse handen zijn. Dat stelt Henry Steenbergen, directeur Transport en Mobiliteit bij Rabobank, in een maandag gepubliceerde sectorschets.
Volgens Steenbergen is deze ontwikkeling het gevolg van structurele vergrijzing, gebrek aan opvolging, hoge verduurzamingskosten en het ontbreken van voldoende grote Nederlandse investeerders of kopers.
Nederlandse transportbedrijven gelden internationaal als toonaangevend en innovatief. Toch dreigen steeds meer ondernemingen in buitenlandse handen te komen, omdat Nederlandse bedrijven of investeringsfondsen steeds vaker afhaken bij overnames. Steenbergen stelt dat de huidige markt, in combinatie met oplopende kosten en toenemende complexiteit, schaalvergroting vrijwel onvermijdelijk maakt.
Vergrijzing en complex ondernemerschap
De gemiddelde leeftijd van chauffeurs en ondernemers in de sector ligt hoog, en veel familiebedrijven hebben geen opvolging. Volgens Rabobank zullen veel ondernemers hun bedrijf binnen nu en tien jaar willen verkopen. Tegelijkertijd neemt de complexiteit van het ondernemerschap toe, door onder andere hogere rapportageverplichtingen, netcongestie en personeelstekorten.
“Voor kleinere bedrijven zijn de kosten van administratie, verzekeringen en ICT moeilijk te dragen. Zonder schaalgrootte kun je moeilijk mee in de moderne eisen van de sector,” aldus Steenbergen.
Buitenlandse interesse blijft groeien
Buitenlandse investeerders zijn wel geïnteresseerd in Nederlandse transportbedrijven. Dat komt volgens Rabobank door de stabiele binnenlandse markt, de strategische ligging van Nederland als “Gateway to Europe” en de hoge mate van digitalisering. Ook zijn Nederlandse transporteurs vaak voorlopers op het gebied van verduurzaming en energietransitie.
Toch blijft de verkoop aan Nederlandse partijen achter. De oorzaken: Nederlandse transportbedrijven zijn vaak te groot om zomaar over te nemen, de investeringsdruk voor verduurzaming is hoog, en investeringsmaatschappijen zijn nog weinig actief in deze kapitaalintensieve, maar marginaal winstgevende sector.
Oproep tot actie: fusies, productiviteit en visie
Om de sector minder afhankelijk te maken van buitenlandse overnames, doet Rabobank een oproep tot meer samenwerking en langetermijnplanning binnen de sector. Fusies tussen gelijkwaardige bedrijven worden als kansrijk gezien, evenals het delen van overhead binnen samenwerkingsverbanden. Ook moeten ondernemingen aantrekkelijker worden gemaakt voor investeerders door betere governance, stabielere resultaten en hogere winstgevendheid.
“De sector moet beter worden in het doorberekenen van kosten en het verhogen van de productiviteit,” stelt Steenbergen. Daarnaast pleit hij voor meer strategisch overleg met financiers over toekomstige groei.
“Moet de transportsector Nederlands blijven?”
Volgens Rabobank is het economisch misschien niet problematisch dat de sector steeds internationaler wordt, maar is het wel opvallend dat een toonaangevende sector als transport nauwelijks in Nederlandse handen blijft. In het licht van geopolitieke onzekerheden en groeiende aandacht voor economische weerbaarheid, is de vraag gerechtvaardigd of Nederland niet meer moet inzetten op behoud van sterke binnenlandse transportbedrijven.
