GENEVE – De International Road Transport Union (IRU) verwelkomt het nieuwe European Grids Package en het Energy Highways-initiatief van de Europese Commissie als een belangrijke eerste stap richting modernisering van het Europese elektriciteitsnetwerk. Toch mist de organisatie essentiële voorwaarden om de elektrificatie van het commerciële wegvervoer daadwerkelijk mogelijk te maken.
Het Grids Package is bedoeld om elektriciteitsnetten in de EU toekomstbestendig te maken via snellere vergunningprocedures, betere grensoverschrijdende verbindingen en meer gecoördineerde investeringen. Samen met het Energy Highways-initiatief moet het pakket de overgang naar elektrische, waterstof- en gedigitaliseerde energiesystemen ondersteunen.
Volgens de IRU biedt dit op papier voordelen voor vervoerders: voorspelbare vergunningstrajecten, sterkere netverbindingen en een betere planning zijn noodzakelijk om zero-emissievoertuigen (ZEV’s) in heel Europa te kunnen inzetten. De sector pleit hier al langer voor.
Kritische voorwaarden blijven ontbreken
Toch waarschuwt de IRU dat de plannen onvoldoende ingaan op operationele voorwaarden die bepalen of vervoerders hun wagenpark daadwerkelijk kunnen elektrificeren. De meest urgente kwestie: het pakket garandeert niet dat er voldoende netcapaciteit komt op depots en logistieke hubs, waar het grootste deel van de laadinfrastructuur voor zware voertuigen moet worden gerealiseerd.
Hoewel het pakket afstapt van het strikte ‘first come, first served’-principe voor netaansluitingen en lidstaten ruimte biedt om sectoren te prioriteren, is niet gegarandeerd dat depotlaadpunten prioriteit krijgen.
“Depotlocaties kunnen niet worden verplaatst om bij netcapaciteit in de buurt te blijven; vervoerders zijn gebonden aan hun eigen terrein,” zegt IRU-EU-directeur Raluca Marian. “Zonder tijdige netupgrades kunnen bedrijven niet plannen of investeren op het niveau dat van hen wordt verwacht. De sector heeft eigenlijk een soort AFIR voor het elektriciteitsnet nodig, met harde afspraken en voorspelbare termijnen.”
Marian benadrukt dat de voordelen afhangen van nationale keuzes: “Voor onze sector is dit voorlopig een kans, maar nog geen zekerheid.”
Volatiele stroomprijzen blijven issue
Daarnaast gaat het pakket niet in op de sterke schommelingen in elektriciteitsprijzen, een cruciaal onderdeel van de exploitatiekosten van elektrische vrachtwagens. Ook zekerheid over constante laadprestaties – zonder vermogensbeperking of fluctuatie – is essentieel om ritplanning en rusttijden betrouwbaar te kunnen regelen.
“Zonder gegarandeerde netcapaciteit, stabiele stroomprijzen en betrouwbare laadpunten blijft de uitrol van zero-emissievoertuigen beperkt, hoe ambitieus de doelstellingen ook zijn”, aldus Marian.
Oproep aan EU-wetgevers
De IRU roept het Europees Parlement en de Raad op het pakket tijdens de verdere behandeling te versterken, zodat het vernieuwde Europese energiesysteem daadwerkelijk aansluit op de operationele en investeringsbehoeften van het commerciële wegvervoer.
