DEN HAAG – Rijk, provincies en gemeenten gaan intensiever samenwerken om de kwaliteit en levensduur van asfalt te verbeteren en de asfaltproductie te verduurzamen. De overheidspartijen presenteerden donderdag de Aanpak Toekomstbestendige Asfaltketen, een breed pakket aan maatregelen gericht op hogere kwaliteit, schone productie, meer circulariteit en klimaatneutrale asfaltverwerking.
Binnen de nieuwe aanpak bundelen overheden hun vraag naar asfalt en stemmen zij onderhoudsprogramma’s beter op elkaar af. Dit moet leiden tot meer standaardisatie van asfaltmengsels en productieprocessen, én tot betere monitoring van grondstoffen door de hele keten. Een gezamenlijke inkoopstrategie moet bovendien piekbelasting bij asfaltcentrales verminderen.
Kwaliteit onder druk en verduurzaming stagneert
Volgens het ministerie staat de kwaliteit van asfalt al jaren onder druk, onder andere door afnemende kwaliteit van grondstoffen zoals bitumen en door verschillen in verwerkingsmethoden. Tegelijk komt de verduurzaming van de asfaltsector moeilijk op gang: CO₂- en stikstofuitstoot blijven hoog en het hergebruik van materialen stagneert. Ook investeert de sector volgens het ministerie onvoldoende in nieuwe technieken, waardoor innovaties vaak blijven hangen in pilotprojecten.
Eerdere verbetervoorstellen liepen vast doordat partijen te veel vanuit individuele belangen opereerden. De overheid kiest daarom nu voor een integrale aanpak met gezamenlijke standaarden en planning, om kwaliteit te borgen, hinder te beperken en innovaties op te schalen.
Initiatiefnemers willen structurele veranderingen
Tijdens een bijeenkomst op 4 december in Utrecht presenteerden het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, diverse gemeenten en provincies hun plan aan de asfaltsector. De samenwerking wordt georganiseerd via het Nationaal Platform Duurzame Wegverharding (NPDW), dat verantwoordelijk is voor dialoog, besluitvorming, monitoring en kennisdeling.
Als grootste publieke opdrachtgevers willen deze partijen structurele verbeteringen realiseren op het gebied van ontwerp, onderhoud, schone productie en grondstofzekerheid. Zij roepen andere gemeenten en provincies op zich aan te sluiten bij de nieuwe Asfalt Vraagalliantie.
Jan Hendrik Dronkers, secretaris-generaal van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, benadrukt het belang van de samenwerking: “Asfalt is een basis voor onze bewegingsvrijheid. Werken aan de weg is bouwen aan de toekomst. Daarom investeren we in betere kwaliteit en een langere levensduur van onze infrastructuur, en in het verder verduurzamen van de asfaltproductie. Met het Nationaal Platform Duurzame Wegverharding bundelen we die krachten.”
Erik Bongaards, directeur uitvoering van de provincie Zuid-Holland, noemt de opgave “te groot om alleen op te pakken”, terwijl NPDW-programmadirecteur Ingeborg Ligtenberg benadrukt dat duurzame wegen langdurig in topconditie moeten blijven.
Roelof Schuiling, directeur mobiliteit van de provincie Drenthe, ziet kansen in betere coördinatie: “Door meer in te zetten op kwaliteit en levensduurverlenging neemt de piekvraag af. Dat biedt ruimte voor emissieloze asfaltcentrales.”
Vervolgstappen in 2026
De komende maanden wordt gewerkt aan een gezamenlijke werkagenda voor 2026. In januari vindt een vervolgsessie plaats met de vraagalliantie, gericht op planning, standaardisatie en inzicht in kosten en maatschappelijke effecten. De ambitie is om in de komende jaren toe te groeien naar een volledig circulaire en klimaatneutrale asfaltketen.
