AMSTERDAM – Ruim twee derde van de Nederlandse ondernemers verwacht binnen tien jaar te stoppen, maar veel van hen heeft de bedrijfsopvolging nog altijd niet geregeld. Dat blijkt uit de vandaag gepubliceerde Sectorprognoses 2026-2027 van ABN AMRO, op basis van onderzoek dat de bank samen met Ipsos I&O uitvoerde onder 519 ondernemers.
Uit het onderzoek blijkt dat 22 procent van de ondernemers die binnen tien jaar wil stoppen, nog helemaal geen concrete opvolgingsplannen heeft. Nog eens 20 procent zoekt wel naar een opvolger, maar heeft niemand in beeld. Door het uitblijven van overdracht neemt het risico op waardeverlies toe, zeker nu de ondernemerspopulatie snel vergrijst. Inmiddels is bijna 13 procent van de ondernemers in Nederland 65 jaar of ouder; in 2010 was dat nog 7 procent.
Sectoren kwetsbaar door vergrijzing
Vooral sectoren met relatief veel oudere ondernemers – zoals landbouw, retail en industrie – lopen risico’s. Ook in sectoren waar familiebedrijven sterk vertegenwoordigd zijn, zoals landbouw, horeca en autohandel, dreigt bedrijfsbeëindiging als opvolging uitblijft. Nederland telt zo’n 300.000 familiebedrijven, samen goed voor ruim 30 procent van alle banen en bijna 30 procent van de toegevoegde waarde van het niet-financiële bedrijfsleven.
Externe opvolgers steeds vaker in beeld
Ondernemers ervaren diverse drempels bij bedrijfsopvolging, zoals onzekerheid over de bedrijfswaarde, complexe fiscale en juridische regels en het emotioneel loslaten van het bedrijf. Hierdoor komt opvolging binnen de familie niet altijd van de grond.
Steeds vaker wordt daarom gekeken naar alternatieven zoals een management buy-out of buy-in, een employee buy-out of verkoop aan een strategische partij. Jongere generaties nemen het familiebedrijf bovendien minder vaak over vanwege andere ambities of een gebrek aan middelen of competenties.
Een gefaseerde overdracht kan helpen om risico’s te beperken. Zo krijgen kopers de kans een overname stapsgewijs te financieren, en biedt de tijdelijke betrokkenheid van de ondernemer vertrouwen aan medewerkers en klanten.
‘Tijdig plannen is cruciaal’
Volgens ABN AMRO zijn de vooruitzichten voor veel sectoren positief, mits ondernemers tijdig stappen zetten. Een goed georganiseerde opvolging draagt niet alleen bij aan de continuïteit van het bedrijf, maar ook aan behoud van banen en regionale economieën.
“Ondernemers doen er goed aan verschillende scenario’s te overwegen en de overdracht stap voor stap te organiseren”, zegt Gerarda Westerhuis, sectoreconoom Leisure en Retail van ABN AMRO. “Veel ondernemers onderschatten de complexiteit van bedrijfsopvolging. Door vroeg te beginnen ontstaat ruimte om alle opties te onderzoeken, de bedrijfswaarde tijdig in kaart te brengen en fiscale mogelijkheden te benutten. Het loont bovendien om zowel binnen de familie als bij externe partijen te kijken naar geschikte opvolgers.”
