DEN HAAG – Landbouwminister Femke Wiersma moet de bedrijfsgegevens van alle boerenbedrijven uit de jaren 2010, 2015, 2020, 2021 en 2022 binnen twee weken openbaren. De Raad van State laat daarbij geen ruimte meer voor vertraging. De Raad van State legt Wiersma geen dwangsom op, omdat die ervan uitgaat dat de minister zal voldoen aan de uitspraak.
Ook moet de minister een overzicht geven van alle agrarische bedrijven in de provincie Gelderland waar rundvee, varkens, kippen, geiten en schapen worden gehouden. De Raad van State bevestigt daarmee de uitspraak van de rechtbank in Overijssel van dit jaar. Die stelde ook al dat Wiersma de gegevens moest openbaren.
Boerenorganisaties hadden bezwaar gemaakt tegen het openbaren van de bedrijfsgegevens. Zij vonden dat de minister een belangenafweging moest maken. De gegevens zijn onder meer de adressen van de bedrijfslocaties van alle veehouders. Vaak zijn dit thuisadressen. Media wilden ook weten hoeveel landbouwdieren zijn geregistreerd en wat voor soort stal de dieren hebben. NRC, Follow the Money en Omroep Gelderland hadden via de Wet open overheid om de gegevens gevraagd, zodat ze kunnen berekenen hoe effectief het stikstofbeleid van het kabinet is.
De Raad van State benadrukt dat het recht op toegang tot publieke informatie in deze zaak voorop staat. “De Afdeling begrijpt dat veehouders grote zorgen hebben over hun veiligheid en bedrijfsvoering als hun adressen en andere bedrijfsgegevens openbaar worden”, schrijft de hoogste bestuursrechter. Toch moet de minister de gegevens openbaren, omdat de documenten gegevens over de uitstoot bevatten. Volgens Europese regelgeving zijn er geen uitzonderingen mogelijk op het openbaren van emissiegegevens. De belangen van de boeren kunnen hierin niet meegewogen worden, aldus de Raad van State.
De minister van Landbouw had in 2023 al besloten de gevraagde informatie te openbaren, maar de huidige demissionair minister Wiersma kwam daarop terug. De BBB-bewindsvrouw vond de procedure van toen niet juist. De Raad van State benadrukt dat de procedure uit 2023 niet onzorgvuldig of onvolledig is geweest.
De hoogste bestuursrechter heeft de zaak sneller behandeld vanwege “de grote belangen voor alle partijen”. Er liggen nog vergelijkbare zaken bij rechtbanken en de journalisten hebben hun verzoek al ruim tweeënhalf jaar geleden gedaan. “Voor alle partijen was het dus belangrijk dat er snel duidelijkheid kwam over de vraag of deze informatie openbaar moeten worden gemaakt.”
