Meer aandacht nodig voor oversteek van 'bijzondere voertuigen' overwegen

DEN HAAG - Ook in 2021 zijn aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) om de kans op een spoorwegongeval te verkleinen verder opgepakt. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) concludeert dat er nog stappen nodig zijn om twee aanbevelingen over overwegen beter vorm te geven. De instructies voor een chauffeur (van een bijzonder voertuig) en de ProRail procedure ‘bijzondere oversteek’ blijven voor verbetering vatbaar. De chemiesector pakte inmiddels de OVV-aanbevelingen zo goed op dat monitoring hier niet meer nodig is. De inspectie brengt jaarlijks verslag uit van de ontwikkelingen die gericht zijn op het terugdringen van spoorwegongevallen.

Meer voorlichting aan chauffeurs

In februari van dit jaar trekt een vrachtwagen een bovenleiding bij Vught kapot. Er vallen gelukkig geen slachtoffers, maar het treinverkeer ligt langdurig stil. In dit geval vergat de chauffeur de kraan omlaag te brengen. Het toont de kwetsbaarheid van overwegen en hoe belangrijk het is dat chauffeurs zich bewust zijn van alle risico’s. De inspectie is positief over de samenwerking tussen brancheorganisaties Cumela, IPAF, VVT en ProRail om communicatiemiddelen te realiseren, zoals E-learning modules. De ILT gaat er vanuit dat deze middelen in 2022 breed ingezet worden.

Inspecteur-generaal Jan van den Bosch: “Oversteken met een bijzonder voertuig, vraagt bijzondere aandacht. Het is goed dat de verschillende brancheorganisaties in 2022 laten weten nog meer aan voorlichting en communicatie richting hun leden te doen. Daarnaast kijkt de ILT naar verdere verbeteringen die nodig zijn bij de procedure bijzondere oversteek van ProRail.”

Procedure bijzondere oversteek

De inspectie blijft kritisch over de effectiviteit van de procedure bijzondere oversteek. In 2021 faciliteerde ProRail 19 keer een bijzondere oversteek, vooral grotere wegtransporten. ProRail informeert overweggebruikers onder meer met stickers op de paal van de overwegbomen over deze procedure. De inspectie betwijfelt de attentiewaarde van deze stickers voldoende is. Vooral de tijd tussen het moment van aanvragen en het moment van oversteken kan van invloed zijn op het wel of niet aanvragen van assistentie bij een bijzondere oversteek.

De inspectie verwacht van ProRail dat zij voorlichting blijft geven over bijzondere oversteken in samenwerking met brancheorganisaties. De ILT volgt het beloofde onderzoek van ProRail naar de procedure voor bijzondere oversteek kritisch. Ook in 2022 gaat de inspectie met ProRail in gesprek over de manier waarop zij voorlichting geeft aan vervoersorganisaties als TLN, LTO Nederland en wegbeheerders.    

Chemiebedrijven nemen verantwoordelijkheid

Chemiebedrijven (SABIC, OCI Nitrogen en AnQore) en de brancheorganisaties (VNCI en CTGG) blijven zich inspannen om invulling te geven aan de ketenverantwoordelijkheid. Regelmatig overleggen chemiebedrijven, spoorbedrijven en laders/lossers van chemische producten over veiligheid. Ze bespreken eventuele veiligheidsrisico’s en ieders rol hierbij, zodat er wordt geleerd van (bijna)incidenten. De ILT prijst deze bewustwording en ziet dat hierdoor de basis is gelegd voor een stevige veiligheidscultuur.

Aanbevelingen OvV

De Onderzoeksraad onderzocht twee treinincidenten: een kop-staartbotsing van een reizigerstrein tegen een stilstaande goederentrein met gevaarlijke stoffen bij Tilburg (2015) en een aanrijding van een hoogwerker op een overweg bij Dalfsen (2016). Uit onderzoeken van deze ongevallen komen aanbevelingen om de veiligheid op het spoor te verbeteren.

Rol ILT

De ILT heeft de wettelijke taak de voortgang in het oppakken van de aanbevelingen van de Onderzoeksraad te monitoren en daarover jaarlijks te rapporteren. Met deze vijfde jaarrapportage sluit de inspectie het monitoren van de aanbevelingen naar aanleiding van de botsing bij Tilburg af. De twee openstaande aanbevelingen over overwegen blijft de ILT komend jaar monitoren.