Het wegvervoer in het digitale tijdperk: van tachograaf tot register

Het kan u als wegvervoerder veel geld kosten: u begaat een overtreding en vervolgens wordt u opgenomen in een Europees sanctieregister. De Nationale en Internationale Wegvervoer Organisatie (NIWO) gaat op advies van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) onderzoek doen naar deze overtredingen en besluit om uw vergunning in te trekken of om u als te schorsen. Wat kunt u hiertegen doen?

De komst van het sanctieregister (het ERRU)

Sinds het moment dat uit de transportwereld veel signalen binnenkwamen van fraude met de analoge tachograaf, hebben wetgevers en beleidsmakers overal binnen de Europese Unie hard gewerkt om een digitale tachograaf de norm te maken. Dit is aardig gelukt. Vervolgens is het Europese sanctieregister in het leven geroepen om handhaving tegen fraude en andere overtredingen binnen de Europese Unie op het gebied van vervoerswetgeving nog gemakkelijker te maken. Deze uniformering draagt bij aan het vormen van de interne markt, het professionaliseren van de markt en het verbeteren van de wegveiligheid door overtreders snel van de weg te halen.

Het sanctieregister voor overtredingen begaan door Europese wegvervoerders (the European Register of Roadtransport Undertakings, ofwel het ERRU) bestaat in haar huidige vorm sinds 1 april 2021. Het elektronische Europese sanctieregister is een koppeling tussen de nationale registers van alle lidstaten van de Europese Unie waarin de ondernemingen en vervoersmanagers staan opgenomen die een onherroepelijke overtredingen hebben begaan. Bij te veel punten loopt de ondernemer het risico om zijn vergunning (Eurovergunning) te verliezen en de vervoersmanager loopt het risico om ongeschikt te worden verklaard – ook in andere Europese landen.

De overtredingen zijn ingedeeld per risicocategorie: hoe zwaarder de overtreding, hoe meer strafpunten. Deze verordening is sindsdien aangevuld met categorieën voor minder ernstige overtredingen, waardoor het aantal overtredingen die tot een registratie kunnen leiden is uitgebreid.

Procedure als maximum aan strafpunten is bereikt

Het belangrijkste voor u als vervoerder is dat dit systeem uit gaat van betrouwbaarheid. De gedachte van deze regelgeving is: hoe meer overtredingen u maakt, hoe onbetrouwbaar u bent. De ILT stelt een advies op als u de grenswaarde van het aantal strafpunten heeft overschreden (de grenswaarde is afhankelijk van de grootte van uw onderneming).

Vervolgens toetst de vergunningsinstantie, de NIWO, of de overtredingen ernstig genoeg zijn om een intrekking van de vergunning te rechtvaardigen en dus of u voldoet aan de betrouwbaarheidstoets. In haar beleid heeft zij een aantal situaties opgeschreven die maken dat een vervoerder of vervoersmanager die de grenswaarde heeft overschreden, tóch zijn vergunning mag houden of niet ongeschikt mag worden verklaard. Daar is bijvoorbeeld sprake van als blijkt dat de handelingen van een andere partij de overtredingen hoofdzakelijk heeft veroorzaakt, of de betrokkene geen toerekenbare kennis van de overtreding had of als er sprake was van overmacht.

Ook blijkt uit de beleidsregels dat als de overtreder voldoende maatregelen had getroffen om de overtreding te proberen te stoppen of te voorkomen, deze niet zijn betrouwbaarheid behoort te verliezen. Hieraan wordt voldaan als de overtreder kan aantonen dat hij juiste instructies heeft gegeven, dat hij structurele maatregelen in de bedrijfsvoering heeft genomen om overtredingen te voorkomen en zijn personeel hier de juiste middelen voor heeft gegeven, en dat hij een eigen toezicht heeft gehouden op zijn bedrijf.

NIWO oordeelt over eventuele intrekking vergunning

Vervolgens is het aan de NIWO om te kijken wat zich heeft voorgedaan en of de overtredingen ernstig genoeg zijn voor het opleggen van een sanctie.

De NIWO moet zich hierbij vergewissen van de inhoud van het rapport van de ILT, oftewel een extra controle verrichten of het rapport juist is. Daarna kijkt zij of er nieuwe feiten en omstandigheden zijn die nog niet eerder naar voren zijn gekomen en die een ander licht op de situatie kunnen werpen. Dit is ook het moment voor de overtreder om aan te tonen dat er nieuwe feiten en omstandigheden zijn. De NIWO maakt tot slot nog een eigen afweging of de overtredingen de sanctie rechtvaardigen.

Volgens de Europese regelgeving hierover kan één onherroepelijke veroordeling of sanctie vanwege een van de meest ernstige overtredingen al leiden tot het verlies van betrouwbaarheid. Volgens de Nederlandse wet- en regelgeving daarentegen leidt één onherroepelijke veroordeling of onherroepelijke sanctie niet direct tot het verlies van betrouwbaarheid. Hieruit blijkt dat de Nederlandse toezichthouder milder is dan hij op grond van de Europese regelgeving hoeft te zijn. Desondanks kan handhaving uw bedrijf flink hinderen en vertragen – ook al heeft u het gelijk aan uw zijde.

Juridische assistentie

Heeft u ook gemerkt dat een (mogelijke) registratie voor u problemen oplevert of wilt u nu alvast maatregelen nemen om problemen in de toekomst te voorkomen? Speelt bij u een andere lastige situatie of wilt u simpelweg een vraag aan een juridische expert voorleggen? Neem dan vooral vrijblijvend contact op met een van de advocaten van Blenheim. Zij staan klaar om u zo snel mogelijk te adviseren.