In juni start bouw kanaal voor scheepvaart in de Bosporus

ISTANBUL - Turkije gaat in juni beginnen met de bouw van een kanaal langs Istanbul dat een alternatief moet worden voor de scheepvaart in de Bosporus. Dat heeft de Turkse president Recep Tayyip Erdogan dit weekend gezegd. Met dat project is een bedrag gemoeid van 15 miljard dollar.

Het 45 kilometer lange kanaal komt ten westen van Istanbul te liggen en gaat de Zwarte Zee met de Zee van Marmara verbinden. Door de nieuwe waterweg moet de drukke scheepvaart in de Bosporus worden ontlast en het risico op ongelukken worden verkleind. Jaarlijks varen er ongeveer 50.000 schepen door de zeestraat die het Europese en Aziatische deel van Istanbul scheidt en op bepaalde punten vrij nauw is. Zo varen bijvoorbeeld veel Russische olietankers in de Bosporus.

Erdogan maakte tien jaar geleden de plannen voor het kanaal van Istanbul bekend. Hij denkt dat de aanleg voor duizenden nieuwe arbeidsplaatsen zal zorgen en dat langs de route van de waterweg nieuwe steden zullen ontstaan. Er komen verschillende bruggen over het kanaal. Het project moet volgens Erdogan helpen bij de economische groei van Turkije.

Veel kritiek

"We beginnen eind juni met de aanleg van de fundamenten van het Istanbul-kanaal", zei Erdogan afgelopen weekend. "We bouwen twee steden aan de rechter- en linkerzijde van het kanaal. Met deze nieuwe steden zal het strategische belang en de schoonheid van Istanbul worden vergroot", aldus de president.

De politieke tegenstanders van Erdogan hebben veel kritiek op het project, dat volgens hen veel belastinggeld gaat kosten en ook negatieve gevolgen voor het milieu zal hebben. De burgemeester van Istanbul Ekrem Imamoglu, die lid is van oppositiepartij CHP, heeft gezegd dat het project de watervoorziening van de grootste stad van Turkije zal schaden. Ook zal volgens hem onherstelbare schade worden toegebracht aan de natuur in de omgeving van de stad met ongeveer 16 miljoen inwoners.

Verdrag van Montreux

Imamoglu wordt gezien als een mogelijke kandidaat om het namens de oppositie op te nemen tegen Erdogan bij de presidentsverkiezingen van 2023. Vrijdag werd nog bekend dat Turkse openbaar aanklagers een gevangenisstraf eisen tegen Imamoglu vanwege het beledigen van de kiesraad. Hij won in 2019 de burgemeestersverkiezingen in Istanbul.

In april werden tien gepensioneerde Turkse admiraals gearresteerd omdat zij samen met bijna honderd andere oud-marineofficieren kritiek hadden geuit op het kanaal. De waterweg zou namelijk het Verdrag van Montreux uit 1936 kunnen ondermijnen. Dat verdrag is een internationale regeling van de scheepvaart in de Bosporus en de Dardanellen en garandeert onder meer de vrije doortocht voor de civiele scheepvaart in vredestijd en beperkt de doortocht van marineschepen van landen die niet aan de Zwarte Zee liggen. Erdogan stelt het verdrag te blijven steunen, maar zei ook dat oorlogsschepen gebruik kunnen gaan maken van het kanaal van Istanbul.