Britse hamsterwoede werkt door op Nederlandse export

AMSTERDAM - Door de onzekerheid rondom brexit leggen Britse bedrijven en burgers extra voorraden aan. In aanloop naar de oorspronkelijke brexit-datum in maart steeg de Nederlandse uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk tot recordhoogte om vervolgens in te zakken. Deze cyclus beïnvloedde de meeste exportproducten en zorgde onder andere voor grote uitschieters in de handel in medicijnen en tabaksproducten.

Momenteel herhaalt het patroon zich. Het effect is naar verwachting echter minder groot dan begin 2019, omdat eerder aangelegde voorraden uit voorzorg niet volledig zijn afgebouwd. Die afbouw zal geleidelijk plaatsvinden zodra de uitkomst van de brexit-onderhandelingen vast ligt. Dat gaat de Nederlandse export naar het Verenigd Koninkrijk tijdelijk drukken stelt het ING Economisch Bureau in een nieuwe analyse.

Effect van extra voorraadopbouw door brexit goed zichtbaar in Nederlandse export

In het eerste kwartaal van 2019 exporteerde Nederland voor bijna 11 miljard euro aan goederen naar het Verenigd Koninkrijk, dat was meer dan ooit tevoren. Ten opzichte van een jaar eerder ging het om een toename van 1,3 miljard euro. Van die toename is naar schatting 850 miljoen euro het gevolg van voorraadopbouw in aanloop naar de eerste brexit-datum (29 maart).

Dat bedrag is gecorrigeerd voor valuta-effecten, een fors hogere aardgasexport in januari en februari en de economische ontwikkeling in het Verenigd Koninkrijk. In het tweede kwartaal was de export juist een half miljard lager dan een jaar eerder. Dit kwam mede omdat eerder aangelegde voorraden gedeeltelijk werden afgebouwd.

Voorraadopbouw leidt tot sterke schommeling in export van medicijnen en tabaksproducten

Door de brexit onzekerheid verloopt de uitvoer van het merendeel van de exportproducten in 2019 grilliger dan normaal. Vooral bij medicijnen en tabaksproducten is sprake van uitschieters. De vrees voor tekorten zet Britse bedrijven en consumenten er toe aan om extra voorraad in te slaan. Daarnaast anticipeert men op mogelijke prijsstijgingen, doordat er na een brexit bijvoorbeeld importtarieven kunnen gaan gelden.

Thijs Geijer, ING Sectoreconoom. “In vergelijking met veel andere producten zijn medicijnen en tabak ook relatief goed te ‘hamsteren’ doordat ze langer houdbaar zijn en zich makkelijk op laten slaan. Andere exportproducten zoals bloemen lenen zich daar niet voor.”

Afbouw van voorraden gaat Nederlandse uitvoer remmen

Het aanleggen van extra voorraden geeft Nederlandse exporteurs meer zekerheid dat activiteiten ongestoord kunnen doorgaan. Dit stelt hen in staat om korte levertijden aan Britse klanten te garanderen. Aan de algehele voorbereiding op de brexit en de opslag van extra voorraad hangt echter ook een prijskaartje voor Nederlandse producenten en handelsbedrijven. De extra kosten die zij maken zijn doorgaans lastig terug te verdienen.

Wel zorgt het bijvoorbeeld in de logistieke dienstverlening voor meer werk. De uiteindelijke afbouw van voorraden zal geleidelijk plaatsvinden zodra de definitieve voorwaarden en het tijdpad van de brexit bekend zijn. Gedurende die periode importeren Britse bedrijven naar verwachting minder waardoor de Nederlandse uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk tijdelijk wordt gedrukt.

“Doordat ook Nederlandse bedrijven vooruitlopend op de Britse uittreding voorzorgsmaatregelen nemen is ook hier sprake van voorraadopbouw. Het gaat hierbij om goederen, zoals auto-onderdelen, die uit het Verenigd Koninkrijk komen en voor bedrijven uit Nederland of andere Europese landen essentieel zijn voor hun bedrijfsvoering”, aldus Thijs Geijer.