Clicky


Het verrekenen van vorderingen

Het verrekenen van vorderingen
29-05-2015 09:30 | Juridische Column | auteur Mr. René de Bondt

Veel transportbedrijven werken regelmatig in elkaars opdracht. Op deze wijze ontstaan over en weer vorderingen. Partijen zijn hiermee elkaars debiteur en crediteur. Het kan uiteraard voorkomen dat de wederpartij niet aan zijn betalingsverplichtingen wil of kan voldoen. In dat geval is het toepassen van verrekening een effectief middel om betaling te verkrijgen. In dit stuk zal ik ingaan op de juridische spelregels rondom verrekening. Dienstverleners doen er verstandig aan een beroep op verrekening goed te regelen om misbruik ervan te voorkomen.

Hoe werkt het?

Door het verrekenen, worden vorderingen tegen elkaar weggestreept. Een vordering van 1000 euro van de ene partij tegenover een vordering van 1000 euro van de andere partij, levert een saldo van 0 op. De vorderingen gaan in juridische zin teniet. Had een van beide partijen geen 1000, maar 1500 euro te vorderen dan blijft er 500 euro over die nog gevorderd kunnen worden.

Wetgeving

Hoewel partijen veel vrijheid hebben om elkaars vorderingen te verrekenen stelt de wet bepaalde eisen. Deze zijn vooral van belang wanneer partijen het niet met elkaars eens zijn. In de eerste plaats is verrekening in een aantal gevallen uitgesloten, zoals bij loon of pensioen. In de wet is verder omschreven wanneer men vorderingen mag verrekenen. Ik beperk me hierbij tot de belangrijkste. Partijen moeten over en weer elkaars schuldeiser en schuldenaar zij. Wanneer A en B met elkaar kunnen verrekenen, maar A de vordering overdraagt aan C, mag B de vordering op A niet met C verrekenen.

Daarnaast dient zowel de schuld als de vordering voort te komen uit dezelfde rechtsverhouding. Een vordering op grond van een koopovereenkomst mag in principe niet worden verrekend met een vordering uit een huurovereenkomst, tenzij u hierover nadere afspraken maakt. De vorderingen moeten op het moment van verrekening opeisbaar zijn.

Dit is het geval wanneer de afgesproken betalingstermijn is verstreken. De partij die zich op verrekening beroept moet dit verklaren. Deze verklaring kan zowel mondeling als schriftelijk geschieden en dient aan de andere schuldeiser gericht te worden. Een schriftelijke verklaring dient natuurlijk als bewijs en kan van belang zijn bij een procedure.

Regelend recht

De regels betreffende verrekening zijn overigens van regelend recht. Hoewel de wet dus onder bepaalde voorwaarden verrekening toestaat is dit in artikel 7 lid 5 van de AVC 2002 uitdrukkelijk uitgesloten. Dit is bedoeld om de vervoerder te beschermen tegen ladingclaims. Een claim wegens ladingschade mag dus strikt genomen niet verrekend worden met de openstaande vorderingen van de vervoerder. Wanneer in afwijking hiervan partijen toch met elkaar afspreken dit te verrekenen is dit uiteraard wel mogelijk.

Niet eens met verrekening

Wanneer u het niet eens bent met de door de wederpartij ingeroepen verrekening, dient u deze direct en bij voorkeur schriftelijk te laten weten dat u niet instemt met de verrekening. Dit kan bijvoorbeeld omdat u bezig was de overeenkomst waaruit de schulden zijn ontstaan te ontbinden wegens wanprestatie of u kunt zich beroepen op opschorting. Een beroep op verrekening wordt ook vaak als verweer gebruikt in een procedure voor de rechter. De rechter zal dan moeten vaststellen of er al dan niet terecht een beroep op verrekening mag worden gedaan.

Verrekening tijdens faillissement

Bij surseance van betaling of faillissement gelden er ruimere regels. Zo hoeft niet meer voldaan te zijn aan het vereiste dat zowel de vordering als de schuld uit dezelfde rechtsverhouding voortvloeien. Ook hoeft een vordering niet opeisbaar te zijn bij faillissement om toch een beroep te kunnen doen op verrekening.

Conclusie

Verrekening is grotendeels regelend recht. Partijen kunnen de bevoegdheid tot verrekening uitbreiden, beperken of zelfs uitsluiten. Het verrekenen van vorderingen is juridisch gezien ook mogelijk wanneer een van beide partijen het niet eens is met verrekening.

Advies

Een beroep op verrekening biedt veel voordelen maar kent ook nadelen. In de internationale handel en het transport kan het verstandig zijn afhankelijk van het incassorisico verrekening uit te sluiten of juist expliciet overeen te komen. Let daarom ook goed op de algemene voorwaarden waarin dit geregeld kan zijn. Wanneer u verrekening wilt toepassen in geval van een juridisch conflict of wanneer de wederpartij hierop een beroep doet, is het verstandig om een jurist in te schakelen.

________________

Mr René de Bondt. Levenbach&Gerritsen Advocaten, Schiphol-Rijk. Voor vragen naar aanleiding van dit artikel kunt u contact opnemen met r.debondt@levenbach-gerritsen.nl