Handel 'werkslaven’ in Europa neemt toe

STRAATSBURG - De handel in mensen om hen als goedkope arbeidskrachten te werk te stellen in Europa neemt hand over hand toe. In landen als België, Groot-Brittannië, Portugal, Cyprus, Portugal en Servië komt mensenhandel met dit doel inmiddels vaker voor dan mensensmokkel voor seksuele uitbuiting.

Dat concludeert de groep van mensenhandel-experts (GRETA) van de Raad van Europa in haar rapport over 2017. Zij slaan alarm en roepen de lidstaten op het "kwaadaardige misbruik’’ te bestrijden, onder meer door nauwer samen te werken met vakbonden, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties.

De meeste slachtoffers zijn mannen, die worden uitgebuit in de bouwsector, land- en tuinbouw en visserij. Bij vrouwen komt het voor in de zorg en huishoudelijk werk, soms in combinatie met seksuele exploitatie.

Afschuwelijke omstandigheden

"Ons rapport toont aan dat meer en meer mensen worden verhandeld, zowel binnen als tussen lidstaten, om in afschuwelijke omstandigheden te werken in Europa’’, aldus GRETA-voorzitter Siobhán Mullally. Uit angst voor deportatie of vergelding van criminele netwerken zijn slachtoffers volgens haar vaak niet bereid naar de autoriteiten te stappen.

De werkelijke schaal van het probleem komt onvoldoende naar voren in de officiële cijfers, constateren de deskundigen. Bovendien worden mensenhandelaren maar "zeer zelden'' met succes vervolgd en veroordeeld.

Belangrijke stappen

Sommige landen hebben al belangrijke stappen gezet. Zo hebben zijn er in bijvoorbeeld Nederland en Luxemburg opvangcentra voor mannelijke slachtoffers van mensenhandel. De deskundigen verwijzen ook naar een handleiding van de Nederlandse regering van begin 2016, met daarin praktische adviezen voor overheidsdiensten die tegen mensenhandel aanlopen.

Alle 47 landen van de Raad van Europa, met uitzondering van Rusland, hebben zich in een verdrag verplicht op tal van terreinen actie te ondernemen tegen mensenhandel. GRETA is verantwoordelijk voor het toezicht op de uitvoering.