'Vergunning voor sociale media'

DEN HAAG - Voer een vergunning in voor sociale media en andere platforms. Alleen met zo'n licentie zou een dienst in Nederland en andere Europese landen actief kunnen worden, net zoals banken een vergunning nodig hebben. Dat is een van de suggesties die het Centraal Planbureau (CPB) vrijdag doet om misleidende informatie online tegen te gaan.

Digitale platforms als Facebook, Google en Amazon zouden volgens het CPB ook kunnen worden verplicht om ongewenste of schadelijke berichten, bijvoorbeeld spam of discriminatie, te markeren of filteren. Gebruikers zien dan gemakkelijk of ze met nepnieuws te maken hebben. Ook kunnen de platforms misschien worden verplicht om een feedback-mogelijkheid te bieden, zodat gebruikers commentaar kunnen geven. Een andere suggestie: laat zien waarom een bericht hoog staat in een tijdlijn. Verder kunnen de platforms alle gebruikers de mogelijkheid geven een 'verified account' aan te maken. Hun identiteit is dan gecontroleerd en kan als betrouwbaar gelden.

Het CPB stelt ook voor om duidelijk te laten zien welke advertenties afkomstig zijn van politieke partijen of hun sponsors. En die advertenties zouden voor iedereen gelijk moeten zijn, het kan niet zijn dat de ene burger iets anders te zien krijgt dan een andere. Door de enorme berg data die platforms hebben, is het mogelijk heel gericht te adverteren. Daardoor kan iemand tegenstrijdige berichten maken om twee totaal verschillende groepen warm te maken voor één kandidaat, of om ze juist afkerig te maken.

ICT-jurist Arnoud Engelfriet heeft zijn twijfels bij sommige voorstellen, vooral het vergunningenstelsel. "Dit raakt aan de vrijheid van meningsuiting, hoe mensen hun meningen met elkaar delen. Je moet je in gigantische bochten wringen om dit legaal te houden.'' Waar Engelfriet wel wat in ziet, is de openheid, zodat gebruikers zelf kunnen beslissen of ze iets geloven of niet. "Innovatie komt er, daar doe je niet zoveel aan, dit is de vaart der volkeren. Als de rest meegaat, moet jij mee. Maar hoe zorg je dat mensen minder gevoelig worden voor bepaalde boodschappen?''

Engelfriet vergelijkt het met een kanaal: "Je kunt een kanaal dichtgooien, dan kan niemand verdrinken. Je kunt een bordje ophangen: verboden te zwemmen. Maar je kunt ook trappen langs het water plaatsen en iedereen gratis zwemles geven. Dan heb je het probleem opgelost en heb je ook de voordelen van het kanaal.''