Wiebes onderschatte chaos Belastingdienst

DEN HAAG - Staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën) heeft de organisatorische chaos bij de Belastingdienst onderschat. Hierdoor kan de continuïteit van de dienst in gevaar komen. Een commissie die onderzoek deed naar aanleiding van een compleet uit de hand gelopen vertrekregeling,heeft vrijdag een vernietigend oordeel geveld over de cultuur bij de dienst.

Wiebes zegt dat de informele cultuur bij de Belastingdienst hardnekkiger is dan hij dacht. ,,Dat hebben wij onderschat'', aldus de staatssecretaris. ,,Dat het kan voorkomen dat je bij belangrijke besluiten twee bewindslieden passeert maar ook een heel departement, dat hadden wij niet voor mogelijk gehouden", zegt hij over de manier waarop de vertrekregeling aan zijn aandacht ontsnapte.

De commissieleden Hans Borstlap en Tjibbe Joustra concluderen dat de vertrekregeling geen eenmalig 'bedrijfsongeval' is, maar een teken van een breder probleem. De top van de fiscus werkt volgens hen op eigen houtje, communiceert informeel en laat ook bijna niemand meekijken. De werkvloer is bovendien een ver-van-hun-bed-show, aldus Joustra. Ook het toezicht door Wiebes' eigen ministerie moet dringend worden verbeterd.

De vertrekregeling pakte tientallen miljoenen duurder uit dan gepland en de verkeerde mensen liepen weg. Het was de bedoeling dat administratieve functies zouden verdwijnen, maar juist veel hoognodige ICT'ers vertrokken.

Als de organisatorische chaos niet wordt aangepakt, dreigen er meer van dit soort debacles. Zelfs vitale processen, zoals het innen van belastingen, zouden dan in gevaar komen. "Omdat de checks and balances zowel binnen de Belastingdienst als het ministerie van Financiën niet op orde zijn, acht de commissie risico's voor de toekomst niet uitgesloten."

De politiek reageert geschokt. Ed Groot van regeringspartij PvdA merkt op dat er "duidelijke grote fouten zijn gemaakt'' en vindt dat de aanbevelingen van de commissie "voortvarend moeten worden uitgevoerd.'' CDA'er Pieter Omtzigt noemt de conclusies "meer dan ernstig'' en wil een uitgebreid debat met Wiebes. Farshad Bashir (SP): "De discussie over de positie van Wiebes zal aan de orde komen''.

Wiebes, die de Belastingdienst eerder al onder curatele had gesteld, is de tweede bewindsman van VVD-huize die deze week onder vuur komt te liggen. Zijn partijgenoot Ard van der Steur stapte donderdag op nadat hij opnieuw in opspraak was geraakt in de nasleep van de Teevendeal.