Aantal geregistreerde scheepvaartongevallen stijgt

DEN HAAG - Het totaal aantal geregistreerde ongevallen op de Nederlandse binnenwateren is in 2015 met twee procent gestegen, van 1010 ongevallen in 2014 naar 1032 in 2015. De meeste aanvaringen vinden plaats met infrastructuur (529), gevolgd door enkelzijdige ongevallen (160) en aanvaringen tussen twee of meer vaartuigen (129).

Overzicht van totaal aantal geregistreerde scheepsongevallen per jaar op het binnenwater (rood – linker y-as) en het totaal aantal geregistreerde ernstige scheepsongevallen (blauw - rechter y-as)

Uit deze cijfers kunnen geen conclusies worden getrokken over de veiligheid op het water: de scheepvaartongevallen fluctueren te veel en worden de afgelopen jaren steeds beter geregistreerd.

De cijfers zijn afkomstig uit de door Rijkswaterstaat beheerde database Landelijke Scheepsongevallen (SOS). In het SOS worden meldingen van ongevallen door politie- en inspectiediensten en vooral de diverse vaarwegbeheerders geregistreerd. Om uitspraken te doen over de veiligheid op het water moeten de aantallen over een langere periode worden gevolgd. Uit de registratie blijkt dat ongevallen vaak het gevolg zijn van het niet kennen van de vaarregels, het overschrijden van de snelheidslimiet, onoplettendheid van de schipper of een slechte vaaruitrusting. 

Rijkswaterstaat is beheerder van de rijkswateren. Elke schipper heeft een eigen verantwoordelijkheid voor de veiligheid. Om de veiligheid te vergroten geeft Rijkswaterstaat recreatieschippers 5 tips mee: 

• Houd zoveel mogelijk stuurboordwal (rechts)
• Houd rekening met de dode hoek van de beroepsvaart
• Zorg dat je rondom goed zicht hebt als je achter het roer staat
• Ken de vaarregels 
• Bereid je reis goed voor

Ernstige ongevallen

Het grootste deel van de ernstige ongevallen (scheepsongevallen met ernstige schade; veelal materiële schade aan schip, lading of infrastructuur, milieuschade, stremming van de vaarweg of (in uitzonderlijke gevallen) doden en zwaargewonden) gaat gepaard met uitsluitend materiële schade. Het aantal geregistreerde ernstige ongevallen op het gehele Nederlandse binnenwater is in 2015 (157) ten opzichte van 2014 (138) met 14% gestegen.

Op een gedeelte hiervan, de rijkswateren, zijn in 2015 120 ernstige ongevallen geregistreerd. Dit is hoger dan in de jaren 2014 (93), 2013 (90) en 2012 (112). Ook hieruit kunnen nog geen conclusies worden getrokken. In de regio Zuid-Holland is de registratiegraad van scheepsongevallen in 2015 bijvoorbeeld sterk verbeterd.

Registratie

De meeste ongevallen zijn geregistreerd op plaatsen waar veel wordt gevaren en de registratiegraad hoog is. Dit is bijvoorbeeld het geval op het IJmeer, het Markermeer, het IJsselmeer en het Gooimeer. Op de grote rivieren betreft het vooral de route van Rotterdam naar Duitsland.

Veilig varen

Een groot deel van de ongevallen vindt plaats op de rijkswateren. Bij deze ongevallen zijn zowel beroepsvaart als recreatievaart betrokken. Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor een vlotte en veilige vaart op de rijkswateren. Om de veiligheid te verbeteren treft Rijkswaterstaat een aantal maatregelen. Met name door op bepaalde trajecten beroeps- en reactievaart te scheiden en het geven van voorlichting. 

Mobiele verkeersleiders van Rijkswaterstaat zijn op het water aanwezig om toe te zien op de veiligheid of te handhaven op overtredingen. In de zomerperiode bemant Rijkswaterstaat drukke sluizen met stewardsom watersporters te helpen. Vooral bij sluizen moeten grote vrachtschepen en kleine plezierjachten namelijk samen manoeuvreren in een beperkte ruimte.