Wereldwijd onderzoek naar belastingparadijzen

RIJSWIJK - Kranten in verschillende landen hebben zondagavond resultaten bekendgemaakt van een wereldwijd onderzoek naar belastingparadijzen. Ruim vierhonderd journalisten van meer dan honderd internationale media, waaronder Trouw en het FD in Nederland, werkten daarin samen.

Het onderzoek, getiteld Panama Papers, is gebaseerd op meer dan 11,5 miljoen documenten, e-mails en spreadsheets uit de gelekte administratie van een juridisch advieskantoor in Panama: Mossack Fonseca & Co.

Het kantoor vestigt voor klanten bedrijven in belastingparadijzen. Door de uitgelekte administratie hebben journalisten vaak kunnen achterhalen welke personen zich achter de door Mossack Fonseca opgerichte vennootschappen verschuilen, in veel gevallen ook met welk doel deze bedrijven werden opgezet.

Het International Consortium for Investigative Journalists (ICIJ) voerde eerder onderzoeken uit zoals Offshoreleaks - over bedrijven in belastingparadijzen -, Swissleaks - over geheime bankrekeningen bij HSBC in Zwitserland - en Luxleaks - over belastingontwijking door bedrijven via Luxemburg. Het Panama Papers-onderzoek is echter vele malen groter.

Het nieuwe onderzoek laat onder meer zien hoe vertrouwelingen van de Russische president Vladimir Poetin gebruikmaken van offshore-bedrijven. Ook (ex-)staatshoofden, regeringsleiders en politici blijken actief te zijn in belastingparadijzen, zoals de premier van IJsland, Sigmundur Gunnlaugsson, of de president van Oekraïne, Petro Porosjenko.

Bezit van een offshore-bedrijf is niet verboden. Maar omdat belastingparadijzen niet of nauwelijks gegevens over de eigendom openbaar maken, zijn zulke bedrijven bij uitstek geschikt voor het ontduiken van belastingen of andere illegale praktijken.