Elke zes minuten grijpt de verkeerscentrale in bij Velsertunnel

VELSEN - De drukste plek in de verkeerscentrale Noordwest-Nederland is het bureau waar de wegverkeersleiders de Velsertunnel de gaten houden. Vrijwel de hele dag door zijn de Rijkswaterstaat-medewerkers daar bezig te hoge vrachtwagens van de weg te halen. De tunnelrenovatie moet daarin verlichting brengen.

Het zenuwcentrum van de verkeerscentrale Noordwest-Nederland, ook wel bekend als ‘de Wijde Blik’, is geen werkplek als alle andere. Dankzij een enorme wand met beeldschermen heeft het hart van de centrale veel weg van het binnenste van een ruimteschip, of misschien een militair commandocentrum. Vanuit de centrale houdt Rijkswaterstaat het verkeer op de snelwegen in een groot deel van Noord-Holland in de gaten, van de Ring A10 tot de A9 bij Alkmaar.

Verkeersleider Jeroen: ‘Vierentwintig uur per dag houden we toezicht op de doorstroming. We bedienen alle elektronische borden bij de weg en nemen maatregelen bij files, werkwerkzaamheden en ongevallen of calamiteiten. In ons gebied liggen vijf tunnels die we bedienen, waaronder de Velsertunnel.’

Zes minuten

Voor de wegverkeersleiders betekent een shift draaien op de Velsertunnel vooral één ding: hoge vrachtwagens van de weg begeleiden. Telkens als een te hoge wagen het detectiesysteem van de tunnel passeert, schiet automatisch een stoplicht op rood dat de bewuste wagen stilzet. Vanwege de veiligheid sluit de wegverkeersleider vervolgens de tunnelbuis ook af voor de rest het verkeer. Verkeersleider Jeroen: ‘Op een drukke dag staat er elke zes minuten een te hoge wagen stil voor de Velsertunnel. Gemiddeld rijden vrachtwagens een keer per maand schade aan de tunnel.’

Buitenlandse chauffeurs?

Als een te hoge voertuig voor de tunnelmond is gestrand, spreekt de centrale de bewuste chauffeur aan om de snelweg te verlaten, vaak in meerdere talen. Via een dienstweg, de N202 en de pont kan de wagen dan het kanaal over.

"De nummerplaat maakt niet altijd duidelijk waar de chauffeur vandaan komt", zegt Jeroen. "Veel Nederlandse vervoersbedrijven rijden met buitenlandse chauffeurs, maar aan de buitenkant zie je dat niet."

Om dit probleem te verzachten, heeft Rijkswaterstaat bij de Velsertunnel fotoborden toegevoegd aan de bestaande detectie. Op deze borden ziet de chauffeur in beeld én tekst (Engels en Nederlands) dat zijn wagen te hoog is.

"Het hele procedé om een vrachtwagen van de snelweg te begeleiden duurt normaal gesproken een minuut of vier. Maar als een chauffeur niet begrijpt wat hij moet doen, of hij zet zijn voertuig op de vluchtstrook neer, dan ben je een stuk langer bezig."

Gevolg: binnen luttele minuten staat het verkeer over meerdere kilometers stil. "Op drukke dagen moeten we soms zo veel vrachtwagens stilzetten, dat de file weinig kans heeft om op te lossen. Voor de andere weggebruikers is dat natuurlijk heel frustrerend."

Betonschade

Volgens de wegverkeersleider moet de oplossing voor dit hardnekkige probleem van twee kanten komen. Aan de ene kant heeft de transportsector een duidelijke verantwoordelijkheid: een vrachtwagen mag wettelijk niet hoger zijn dan 4 meter. Dat is een internationale norm die op borden rond de tunnel ook duidelijk staat aangegeven. Wagens die hieraan voldoen, kunnen zonder problemen door de tunnel – al kan een opbollend dekzeil ervoor zorgen dat de hoogtedetectie toch afgaat.

"We zetten wagens stil die soms wel 25 centimeter te hoog zijn. Als die de tunnel raakt, dan heb je gelijk betonschade."

Doorrijhoogte vergroot

Jeroen is blij dat met de komende renovatie van de Velsertunnel de doorrijhoogte met 12 centimeter wordt vergroot – het maximale aantal centimeters dat nog in de Velsertunnel te winnen is. Dat gaat de hinder door te hoge vrachtwagens verminderen, al is het nog niet te zeggen of het probleem dan tot het verleden behoort. Ook de fotoborden dragen hun steentje bij aan het verminderen van de overlast. Tot die tijd blijft het voor de medewerkers in de verkeerscentrale een kwestie van opletten geblazen.

"We doen er alles aan om de weg steeds weer zo snel mogelijk vrij te krijgen, daar kunnen de mensen in de auto op rekenen. Wij blijven scherp tot de laatste minuut."