Havenbedrijf Rotterdam gaat Havenspoorlijn vier kilometer omleggen

ROTTERDAM - Het Havenbedrijf Rotterdam gaat de Havenspoorlijn, het eerste deel van de Betuweroute, over een lengte van ongeveer 4 km omleggen. Hierdoor gaat de spoorlijn niet meer over de Calandbrug, zodat scheepvaart en spoorverkeer elkaar vanaf 2020 niet langer in de weg zitten. Ook verdwijnt het veel geluidsoverlast veroorzakende spoor bij Rozenburg.

Aanleg van het nieuwe tracé kost ongeveer € 275 miljoen. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu draagt ruim € 100 miljoen bij, de Europese Unie € 62 miljoen en het Havenbedrijf het resterende bedrag. Dat is een kleine € 100 miljoen. Het Havenbedrijf legt het nieuwe tracé aan en draagt de spoorlijn daarna over aan ProRail.

Verkeersstromen splitsen

De Calandbrug bij Rozenburg is een stalen hefbrug die in 2020 aan het eind van haar technische levensduur is. De brug is een belangrijk verkeersknooppunt waar trein- en wegverkeer gebruik van maken. Door het verleggen van de spoorlijn over de Rozenburgse Sluis en via de Theemsweg wordt het toenemende treinverkeer, van en naar Europoort en de Maasvlakte, niet meer belemmerd door het scheepvaartverkeer. Hiermee wordt  de doorstroming flink verbeterd. 

Projectorganisatie Theemswegtracé

COO van Havenbedrijf Rotterdam Ronald Paul over de investering in het Theemswegtracé: “De verbindingen naar het achterland zijn essentieel voor de concurrentiepositie van de haven. Daarom willen we dat het capaciteitsknelpunt wordt opgelost. Maar omdat het Rijk de komende jaren onvoldoende geld beschikbaar heeft om dat te doen, hebben we aan het ministerie van Infrastructuur en Milieu voorgesteld om als Havenbedrijf een groot deel van de kosten van het Theemswegtracé te betalen en het project zelf uit te voeren. Na oplevering dragen we het nieuwe stuk spoorlijn over aan ProRail. Het ministerie heeft hier positief op gereageerd. Het definitieve ontwerp voor de spoorlijn maken we in samenwerking met ProRail. Het nieuwe tracé is ca. 4 km lang en loopt over een verhoogd spoorviaduct. Het spoor krijgt twee boogbruggen en sluit ter hoogte van de A15 weer aan op de bestaande spoorbaan.”

Geen gelijk speelveld

Het is in Europa uitzonderlijk dat een havenbedrijf zo fors investeert in publieke infrastructuur als nu in Rotterdam gebeurt. In Hamburg, Wilhelmshaven, Bremerhaven, Antwerpen en Zeebrugge betalen overheden niet alleen de publieke infrastructuur zoals spoorwegen, maar betalen ze ook mee aan investeringen in de ontwikkeling van havens of worden de verliezen van de havenbedrijven aangezuiverd door de overheid. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Level playing field’ (2014) van RHV-Erasmus Universiteit en Ecorys in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Daardoor betalen de klanten van die havens geen reële prijs, is er geen gelijk speelveld en lopen de Nederlandse havens lading, werk en inkomsten mis. De onderzoekers becijferden dat Rotterdam door deze oneerlijke concurrentie alleen al ongeveer een miljoen TEU containers op jaarbasis misloopt. Doordat het Havenbedrijf Rotterdam substantieel bijdraagt aan rijks-infrastructuur is de situatie hier precies tegenovergesteld aan die in veel andere Europese havens.