Han Lieverdink: Waarom ontwikkelen we geen multibus?

Voor ik mijn column begin wil ik mij eerst even voorstellen. Ik ben Han Lieverdink, 64 jaar oud, werkzaam als Hoofd Technische Dienst bij een zand- en grind winbedrijf. Een techneut dus. Als 17-jarige ben ik begonnen in de transportwereld. Transport heeft mij nooit los gelaten.

Ik schrijf deze column naar aanleiding van een artikel op Transport Online: "Rijksbezuinigingen zetten openbaar vervoer onder zware druk."

In 1995 was er een landelijke discussie over het al dan niet opheffen van onrendabele spoorwegtrajecten. Nu woon ik zelf aan zo'n lijn(Doetinchem-Winterswijk) en ik zie inderdaad buiten de spits een armoedige bezetting. Zelden dat er meer dan een handje vol mensen inzitten en tijdens de spits kan de trein niet lang genoeg zijn.

Een spoorweg verbinding is, laten we wel wezen, een prachtige filevrije infra, die we naar mijn mening moeten koesteren. Maar het mag duidelijk zijn dat met deze minimale bezetting het openbaar vervoer onder druk komt te staan.

Die druk roepen we wel over ons zelf af. Vervoerders zullen met ProRail aan tafel moeten en die gesprekken zullen niet gemakkelijk zijn. Het onderwerp van gesprek, innovatie van het transport over spoor, is namelijk beide gesprekspartners vreemd.

Nieuwe treinstellen

In 1995/1996 werden nieuwe treinstellen in gebruik genomen. "de Buffel", 96.000 kg per treinstel. Later werden nieuwe treinstellen ingezet bijvoorbeeld "de Sprinter" en nu "de Lint" en "de Spurt" maar altijd nog circa 65.000 kg. Uitgerust met twee MAN motoren, Euro 3. Eigenlijk is dit niet meer van deze tijd. We discussiëren over brandstofbesparing en minder CO2 uitstoot. Dit kan beter.

Multi bus

Als alternatief, flexibeler, minder CO2 door minder kg's, minder kostbaar,... zouden we een 'normale' lijndienst, gelede of ongelede bus, aan kunnen passen om deze ook, dus niet alleen maar, op de rails te kunnen laten rijden. Dan spreken we van circa 15.000 kg met een Euro 6 motor of misschien wel aardgas. Als dat geen besparing dan wel reductie oplevert?

Deze bussen kunnen worden voorzien van zogenaamde lorry’s. De "Krol" bestaat al. Dit is een kraan op lorry die gebruikt wordt bij werkzaamheden aan het spoor. Dus waarom zou dat met een bus niet gaan?

Technisch is dit gewoon mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan asliftconstructies. Deze aangepaste bussen zou men dan op de rails kunnen laten rijden buiten de spits of zelfs bij calamiteiten. Door deze aanpassingen kunnen ze ook normaal op de weg blijven rijden. Een Multi bus dus. Natuurlijk zullen dan ook perrons aangepast moeten worden om deze multibus op de rails te positioneren en eventueel te keren. Maar dit alles is relatief simpel.

Bus fabrikanten, hier ligt toch een uitdaging?????

Ooit is in Duitsland een concept ontwikkeld om rendabel vervoer aan te kunnen bieden op minder drukke baanvakken. De zogenaamde "Schi-Stra-bus". We spreken dan van de 50-er jaren. De doorontwikkeling is gestopt terwijl, naar mijn mening, hier volop kansen liggen. Het concept was te complex en te zwaar uitgevoerd. Met de techniek van nu is het de moeite waard om de mogelijkheden eens opnieuw te bekijken.

In 1995 heb ik hierover al geschreven met het Directoraat-Generaal voor het vervoer. Deze was zeer positief, echter het initiatief zou volgens hen, moeten komen van de vervoerders. Maar waarvoor hebben we bestuurders en politici? Om te discussiëren over toiletten in treinen. (kosten tussen de € 200.000 en € 400.000 per treinstel)? Ik heb in een lijndienstbus nog nooit een toilet gezien en passagiers er niet over gehoord. Ook niet als de rit langer dan een uur duurt.

Laten we die miljoenen voor de toiletten in de innovatie van het openbaar vervoer (spoor) stoppen.

Han Lieverdink