Lage waterstanden op grote rivieren

ARNHEM - Door een lange periode met weinig neerslag in het stroomgebied is de waterstand van de grote rivieren laag voor de tijd van het jaar. Via de Rijn komt er minder water ons land binnen dan normaal. Met name de scheepvaart ondervindt hier hinder van, doordat de diepgang van de vaarweg verminderd is.

Gevolgen scheepvaart

De scheepvaart op grote rivieren zoals de Waal en IJssel ondervindt hinder van de lage waterstanden. Door lage waterstanden is de diepgang op de rivieren verminderd. Schepen kunnen hierdoor minder lading vervoeren. Rijkswaterstaat adviseert schippers om de scheepvaartberichtgeving goed in de gaten te houden. Om water vast te houden zijn de stuwen op de Neder-Rijn gesloten. In Twente is de voorsluis van Sluis Eefde in gebruik. Vanwege de lage waterstanden op de IJssel is het hoogteverschil met de waterstand van de Twentekanalen groot. Een extra stap in het schutproces via de voorsluis neemt dit verschil weg. 

Elders in het land leveren de lage waterstanden juist voordelen op voor de scheepvaart. Zo staan de Prins Bernhardsluizen in Tiel al sinds 18 juli open vanwege het lage water. De waterstand op de rivier de Waal staat vanwege het laagwater gelijk aan het peil van het Amsterdam-Rijnkanaal. Dit betekent dat de scheepvaart ongehinderd door kan varen en niet geschut hoeft te worden.

Gevolgen natuur

Ondanks de lage afvoer is er voldoende water om aan de watervraag van industrie, natuur, landbouw en drinkwaterwinning te voldoen. De vraag naar water – voor natuur en landbouw – is in deze tijd van het jaar namelijk een stuk lager dan in de lente en zomer omdat het einde groeiseizoen is. Door Rijkswaterstaat en de waterschappen wordt zo nodig extra doorgespoeld met zoet water om verzilting tegen te gaan. Laagwater in de rivieren kan ervoor zorgen dat zout zeewater verder het land kan indringen. Op enkele locaties (o.a. langs de Nieuwe Waterweg en het Noordzeekanaal) is sprake van een toename van de zoutconcentratie.

Laagwater

Het fenomeen ‘laagwater’ komt jaarlijks voor en is in die zin niet bijzonder. Wat wèl bijzonder is, is dat de huidige laagwaterperiode inmiddels ruim 100 aaneengesloten dagen duurt. En dat deze naar verwachting de komende weken nog aanhoudt. Dat is voor het eerst sinds het extreem droge jaar 1976, bijna 40 jaar geleden.