ILT: Gebruik van beschikbare informatie kan schade aan spoor en materieel voorkomen
Schade aan het spoor en treinmaterieel kan worden voorkomen als vervoerders en onderhoudsbedrijven goed samenwerken en gebruik maken van relevante informatie van het Quo Vadis meetsysteem. Daarnaast is een goed functionerend telecommunicatiesysteem en de juiste bediening ervan van belang voor de veiligheidscommunicatie tussen treindienstleider en machinisten. Dat concludeert de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) na onderzoek van de ontspoorde goederentrein in Borne op 6 november 2013. Een beschadigd wiel van één van de goederenwagons leidde tot ontsporing van deze trein en ernstige schade aan 4 km spoorweginfrastructuur. Uit het onderzoek blijkt dat de wielschade is ontstaan omdat de bedrijven niets hebben gedaan met eerdere aanwijzingen over de wielkwaliteit.
Het Quo Vadis-systeem meet onder andere het gewicht van een passerende trein en de krachten die een wiel uitoefent op de spoorstaaf. Dit systeem laat al vanaf 2011 een toename zien in de belasting van het spoor en de onbalans tussen de wielen van de betreffende goederenwagen. Bij technische controles zijn de gebreken aan het wiel nooit naar voren gekomen. De vervoerder en het onderhoudsbedrijf hadden op grond van de beschikbare informatie uit Quo Vadis de wagen nader moeten onderzoeken en het wiel zo nodig herstellen. Tijdige reparatie had dit incident kunnen voorkomen.
De ILT constateert dat eerder gedane aanbevelingen van zowel de ILT als de Onderzoeksraad voor Veiligheid aan de spoorsector over de noodzaak om gebruik te maken van mankementdetectie niet opgevolgd zijn door de spoorsector. Een andere bevinding is dat de bedrijven onvoldoende lering hebben getrokken uit vergelijkbare incidenten uit het verleden, zoals bij Vleuten en Amsterdam Muiderpoort.
De betrokken bedrijven moeten nog dit jaar aan de ILT laten weten welke maatregelen zij nemen om de geconstateerde overtredingen op te heffen om herhaling te voorkomen. De ILT zal dit nauwgezet volgen en hier streng op toezien.
Telecommunicatiesysteem
De ILT concludeert ook dat de veiligheidscommunicatie tussen de treindienstleider en de machinisten onduidelijk en niet effectief was. Zo kon de machinist van de goederentrein de alarmoproep niet verstaan. De machinist van een passerende sprinter kon geen contact krijgen met de treindienstleider, omdat deze een fout had gemaakt bij het bedienen van het telecommunicatiesysteem.
Inmiddels heeft ProRail de jaarlijkse herinstructie van treindienstleiders uitgebreid met het oefenen in het opzetten en afbreken van een alarmoproep. Dit om fouten bij het bedienen van het telecommunicatiesysteem zoveel mogelijk te voorkomen.