Onderzoek wijst uit: Werkgevers en werknemers transportsector staan lijnrecht tegenover elkaar
DAMWOUDE - Transport Online heeft afgelopen week een onderzoek uitgevoerd onder werkgevers en werknemers werkzaam in de transportsector en vallend onder de cao beroepsgoederenvervoer. De cao-onderhandelingen zijn vastgelopen. Werkgevers en werknemers staan lijnrecht tegenover elkaar. Maar is dat werkelijk zo? Ja. Uit ons onderzoek blijkt dat het merendeel van de werkgevers (70%) niet van plan is de loonsverhoging te betalen en aangeeft op de nullijn te willen blijven. De werknemers(86,8%) echter houden voet bij stuk en eisen een loonsverhoging. Ze zijn, in tegenstelling tot hun werkgevers niet bang dat hun dit hun baan zal kosten of dat het consequenties heeft voor het voortbestaan van het bedrijf.
Het onderzoek, uitgevoerd door Marktonderzoek Transport, werd ingevuld door ruim 1250 respondenten. Daarvan was ruim 18 procent werkgever en ruim 81 procent werknemer.
Op de vraag of werkgevers bereid zijn om een loonsverhoging door te voeren zei van de 235 werkgevers een krappe 30 procent dat zij bereid zijn om een loonsverhoging door te voeren. Maar liefst 70 procent is niet bereid om een loonsverhoging uit te betalen. Zo'n 37 procent van de werkgevers die wel bereid zijn een loonsverhoging te betalen vindt 37 procent dat deze verhoging rond de 2 procent zou moeten liggen. 31 procent vindt 1 procent reeël, 18,6 procent is bereid de gevraagde 3 procent te betalen en nog eens 12,9 procent is zelfs bereid om meer dan de drie procent loonsverhoging te betalen.
Zeer krappe marges
Aan de werkgevers die geen loonsverhoging willen doorvoeren hebben wij gevraagd waarom zij dit niet willen doorvoeren. Het overgrote merendeel is het eens met de werkgeversorganisaties en is van mening dat zij de loonsverhoging niet kunnen dragen. Te krappe marges, te veel premies en Oost-Europese concurrentie worden vooral als redenen opgevoerd om geen loonsverhoging door te voeren.
Zo zegt een werkgever: "Daar is geen ruimte voor. De marges zijn zo krap dat er niet of nauwelijks winst wordt gemaakt. Bedrijfsvoortzetting wordt door loonsverhoging steeds moeilijker." Een ander merkt op: "Met name in het buitenlands transport zou dat dessastreus zijn. We prijzen ons uit de markt en nog meer buitenlandse bedrijven zullen het werk overnemen. Dit gaat, hoe vervelend dit ook is en klinkt, ten koste van de werkgelegenheid. In het binnenland ligt dat anders, maar ook daar zal de druk op illegale 'salaris'-oplossingen toenemen."
Een andere werkgever gaat het aan het hart: "Ik had liever 'ja' ingevuld. Ik gun mijn personeel het allerbeste. De realiteit is echter dat de totale loonkosten in vergelijking met de rest van Europa veel te hoog is. De markt bepaald uiteindelijk waar de lat ligt. Het gaat niet om drie procent voor de chauffeurs! Maar het gaat om de loonheffingen, pensioenpremies en het SOOB fonds doet ook nog leuk mee. Nederland is te duur en transport laat zich het makkelijkste door een goedkoper alternatief vervangen."
Een ander merkt op: "Door de crisis zijn we zo zwaar getroffen dat die ruimte er momenteel niet in zit. Dat is geen kwestie van niet willen maar gewoonweg van niet kunnen!"
"Wij zullen als werkgevers moeten investeren in onze werknemers. Om jonge mensen voor onze sector te laten kiezen moeten we de lonen naar een hoger niveau tillen zodat we ze niet verliezen aan andere sectoren. Bedrijven die de loonsverhoging niet kunnen betalen hebben nu en in de toekomst geen bestaansrecht."
Oost-Europese concurrentie moordend
Veel transporteurs geven aan dat de Oost-Europese concurrentie moordend is en een grote invloed heeft op de lonen van de Nederlandse chauffeur. Een paar reacties: "Enorme concurrentie uit Oost-Europa en daardoor hebben wij geen mogelijkheden om winst te maken", "Europees gezien is de Nederlandse chauffer te duur ten opzichte van zijn prestaties", "Onze concurrentiepositie is al lastig en wordt door een loonsverhoging onhoudbaar! Wij werken met Nederlandse chauffeurs en dat willen we graag blijven doen. Door deze loonsverhoging prijzen wij onszelf de markt uit en wordt de Nederlandse chauffeur te duur", "Aangezien de Nederlandse transportsector ten opzichte van buitenlandse transportbedrijven al met veel hogere loonkosten moet werken. Willen wij kunnen blijven concurreren dan zullen we pas op de plaats moeten maken.
Niet doorberekenen aan opdrachtgevers
Een merendeel van de ondervraagde werkgevers geeft aan een eventuele loonsverhoging niet door te berekenen aan de opdrachtgevers. Een ruime 35 procent weet het nog niet en 27,7 procent geeft aan de loonsverhoging wel te gaan doorberekenen.
Op de vraag of een loonsverhoging de concurrentiepositie ondermijnt is men duidelijk. Ruim 81 procent antwoord met 'ja'. Verontrustend is ook het antwoord op de vraag of men van mening is dat de loonsverhoging gevolgen heeft voor de continuering van het bedrijf. Maar liefst 68,5 procent antwoord met 'ja'. Slechts 19 procent gaat er van uit dat de loonsverhoging geen gevolgen zal hebben voor het voortbestaan van het bedrijf.
Werkgeversorganisaties en vakbonden
Een krappe 55 procent van de werkgevers vindt dat de werkgeversorganisaties zich goed opstellen, 22,6 procent vindt dat zij zich matig opstellen en 22,6 procent vindt dat de werkgeversorganisaties zich slecht opstellen. Over de houding van de vakbonden zijn de werkgevers behoorlijk eensgezind. Maar liefst 72,8 procent vindt de houding van de vakbonden slecht.
Enkele reacties: "Ik vind dat TLN hier op dit moment een verantwoorde positie inneemt. De ireeële vraag van de werknemersorganisaties dwingt hier toe. Er moet een meer redelijke vraag komen. Ieder bod van TLN zal eerst afgedaan worden als laagdunkend. Daarom is de nullijn wat mij betreft op dit moment de beste houding. Wat je ook biedt het zal voorlopig nooit genoeg zijn."
"Veel te star. Mijn werknemers gun ik salaris en bovenal erkenning."
"Ik vind dat zowel de werkgevers- als de werknemersorganisaties niet echt naar oplossingen zoeken, maar verharden in hun standpunten."
"Absoluut onverantwoord om nu 3 procent te eisen. Bonden hebben totaal geen inzicht hoe de sector er voor staat. Navraag bij onze chauffeurs leert dat het behouden van de werkgelegenheid op dit moment het belangrijkste is. De bonden vertegenwoordigen nog geen 18 procent van de beroepsbevolking en we kunnen het ons niet permiteren om door deze kleine groep in d eproblemen te worden gebracht."
"Lezen de vakbonden geen krant of volgens ze het nieuws niet? Wij gunnen de chauffeurs wel hun loonsverhoging maar het gaat niet. Iedereen moet inleveren. Waar blijven de controles op cabotage, cao?"
Loonsverhoging ondanks economische klimaat
Onder de werknemers vindt 86,8 procent dat een loonsverhoging, gezien de huidige economische omstandigheden, gewoon verantwoord is. Slechts 18,5 procent geeft aan dat een loonsverhoging nu niet verantwoord zou zijn.
Deze 189 werknemers geven daarvoor onder andere als reden: "Momenteel moet je in onze sector blij zijn met werk", "Marges in de transportsector zijn al laag. Door een loonsverhoging wordt deze marge nog kleiner met als gevolg dat de continuïteit van het bedrijf in het geding kan komen", "De concurrentie uit het Oostblok is al hoog. Als het loonverschil nog groter wordt is het denk ik steeds minder interessant om Nederlandse chauffeurs in diens te nemen", "We prijzen ons uit de markt, zeker als ooit de cabotage ook nog wordt vrijgegeven. Dan zijn we kansloos. Dan moet eerst het loon verlaagd worden als je nog wilt rijden."
Werknemers zijn ook duidelijk over het percentage loonsverhoging. Meer dan de helft van de ondervraagde werknemers vindt dat er op zijn minst 3 procent loonsverhoging moet komen. En nog eens 28,3 procent vindt dat de loonsverhoging eigenlijk nog hoger zou moeten zijn. Slechts 16 procent vindt dat twee procent ook aanvaardbaar is.
Maar liefst een dikke 65 procent van de werknemers geeft aan absoluut niet bang te zijn voor het verlies van hun baan door een loonsverhoging.
Actievoeren
Opvallend is dat maar liefst 66,6 procent aangeeft niet deel te nemen aan de acties die door de vakbonden georganiseerd worden. Op de vraag waarom men niet deelneemt aan de acties zegt men: "Staken vind ik geen optie. Alleen door goed overleg, zonder acties, kom je verder", "Mijn werkgever houdt zich netjes aan de cao en werkt ook niet met goedkopere krachten. Met acties zou ik hem benadelen", "Die zogenaamde acties hebben nul procent effect", "Deze acties helpen niet. Er blijven er veels te veel doorrijden. Er is maar één mogelijkheid en dat is een dag allemaal thuis blijven staan. Gaan gelijk de vrachtprijzen weer omhoog".
Werkgevers- en werknemersorganisaties niet gewaardeerd door werknemers
De werknemers zijn niet echt positief over de werkgeversorganisaties. Slechts een krappe 9 procent vindt dat de werkgeversorganisaties zich goed opstellen in de cao-onderhandelingen. Zo'n 23 procent vindt de houding matig en 68 procent slecht. Hun mening over de vakbonden is echter niet heel veel positiever. Slechts 30,5 procent vindt dat de vakbonden het goed doen in de cao-onderhandelingen. De overgrote meerderheid vindt dat de vakbonden het matig of slecht doen.
Wederom enkele reacties: "Zolang de directies van grote bedrijven in grote auto's rijden kan er best geld bij", Het getuigd van weinig tot geen respect dat de werkgeversorganisaties niet meer om tafel willen om te onderhandelen. De chauffeur wordt al jaren beloofd dat als er tijdens cao-onderhandelingen niet teveel wordt gevraagd het de volgende keer gecompenseerd zal worden maar inmiddels is het loonverschil tussen vergelijkbare beroepen veel te ver opgelopen", "Waardeloze stijfkoppige managers die geen binding met transport hebben, en alleen op behoud van eigen loon en premies uit zijn. Wij lopen al 15 tot 20 procent achter op het landelijk gemiddelde", "De vakbonden hebben een grote mond maar enkel voor hun eigen doel niet die van de chauffeur", "Beide partijen moeten wat toegeven maar doen dit niet".
Het volledige onderzoek is hieronder te downloaden.