'2014 zwaar jaar voor kabinet'

DEN HAAG - Het wordt een pittig jaar voor het kabinet Rutte-II. Dat voorspellen verschillende politicologen. Ook voor de Tweede Kamer, die dinsdag voor het eerst sinds het kerstreces weer bijeen is, kan het een bewogen jaar worden, zeggen zij.

De komende maanden worden volgens politicologen Rinus van Schendelen en Kees Aarts vooral gekleurd door de twee verkiezingen die dit jaar worden gehouden: De gemeenteraadsverkiezingen in maart en de verkiezingen voor het Europese parlement ruim twee maanden later. Dergelijke verkiezingen werken altijd door op de landelijke politiek en dus op het kabinet, stelt Van Schendelen, tevens hoogleraar politicologie aan de Erasmus Universiteit.

Mocht het CDA bij de gemeenteraadsverkiezingen - net als bij de vorige landelijke verkiezingen - positie verliezen, zegt de politicoloog, 'dan kan de positie van Buma (partijleider Sybrand van Haersma Buma, red.) gaan wankelen'. "En verliest de PvdA, dan zal dat ook Samsom (partijleider Diederik Samsom, red.) kwalijk worden genomen, ook al haalde die in 2012 nog een prachtige zege", zegt hij. Beide voorbeelden zijn realistische scenario's, meent Van Schendelen. En reken maar, vervolgt hij, dat een knauw voor Samsom weer zal leiden tot een 'stevige confrontatie tussen Samsom en Rutte' (VVD-leider Mark Rutte, red.).

Uit een peiling van Maurice de Hond bleek zaterdag dat bijna twee derde van de Nederlanders geen volgend kabinet wil met VVD en PvdA. Het is nu al niet bijster goed gesteld met de populariteit van het kabinet, zegt Van Schendelen daarom. Of het kabinet gestaag kan door blijven regeren, wordt dan ook mede bepaald door de verkiezingen, stelt hij.

Ook van invloed is hoe het kabinet de vele gesloten akkoorden in de praktijk uitwerkt, zegt Van Schendelen verder. "Balkenende IV deed in honderd dagen een rondje Nederland voordat het echt aan de slag ging, maar Rutte II kwam pas na twaalf maanden terug met elf akkoorden die ook nog eens geen stand hielden." Het kabinet, en met name Rutte krijgen het nog zwaar om zijn plannen alsnog goed uit te werken, voorziet hij.

Kees Aarts, politicoloog en hoogleraar politicologie aan de Universiteit van Twente, beaamt dat. Daarnaast kunnen ook de Europese verkiezingen in mei spanningen met zich meebrengen, zegt hij. Wordt de PVV de grootste, dan is dat een signaal dat de anti-Europastroming in Nederland groot is, vertelt hij. Dat is moeilijk voor de PvdA die pro-Europa is. (Novum)