ING: Groei in verschiet voor exportsectoren

AMSTERDAM - Positieve signalen uit de VS en zelfs de eurozone voeden de hoop dat de exportsectoren binnen de Nederlandse economie in de tweede helft van 2013 weer wat zullen groeien. Weliswaar resulteert voor heel 2013 een economische krimp, maar 2014 toont voor industrie, groothandel en transport naar verwachting positieve cijfers. Voor sectoren die grotendeels afhankelijk zijn van binnenlandse vraag blijft de situatie minder rooskleurig. Zo worden voor bouw, detailhandel en de publieke sector aanhoudende krimp voorzien. De zorgsector groeit in een wat lager tempo dan voorheen.

Zicht op groei voor exporterende sectoren

De zwakke vraag vanuit Europa zette druk op de productie in de industrie. In het eerste halfjaar daalde de productie met circa 2,5%. De binnenlandse afzet ontwikkelt zich al geruime tijd negatief, maar daar kwam een afzwakkende export bovenop. Met een economische verbetering in de VS en nog altijd mooie (hoewel afzwakkende) groeicijfers in Azië, zal de industrie een betere tweede jaarhelft realiseren. In 2014 moet dit leiden tot een verwachte groei van 2%. Ook de groothandel en de transportsector klimmen langzaam maar zeker uit het dal. De transportsector kende in het eerste deel van het jaar zelfs de moeilijkste tijd sinds 2009. Meest onder druk qua vrachtvolume staat het wegvervoer. Enerzijds door de zwakke ontwikkeling van de binnenlandse markt, anderzijds door structurele concurrentie uit het buitenland. Lichtpuntje is de verder afnemende filedruk.

Gemengd beeld voor agrarische sector

In de licht groeiende agrarische sector is een divers beeld te zien. Op wereldniveau zijn graanvoorraden hoger en daalt de prijs van graan. Dit is ongunstig voor akkerbouwers die graan verbouwen, maar weer gunstig voor de voerprijs voor andere agrarische branches. Melkveehouders profiteren van zowel een goede vraag- als prijsontwikkeling. Ook aardappeltelers krijgen momenteel hoge prijzen. In de sierteelt en legpluimveehouderij gaat het echter minder.

Horeca en detailhandel blijven in de min

Voor de horeca en detailhandel is 2013 opnieuw een jaar van krimp. In de eerste helft van het jaar pakte het weerbeeld ongunstig uit voor de horeca (5% minder zonuren dan gebruikelijk), maar de julimaand kan in dat opzicht wat goedmaken. Het slechte voorjaarsweer heeft ook de verkopen van de non-food detailhandel negatief beïnvloed. Tezamen met de terugval in koopkracht en het aanhoudend lage consumentenvertrouwen leidt dit tot een verwachte volumedaling voor de detailhandel van 2,9% in 2013. Voor 2014 wordt een verdere krimp verwacht. Supermarkten beperken de krimp van de sector met een volumeontwikkeling van rond de 0.

Zakelijke dienstverlening volgt conjunctuur

Het dalende aantal opdrachten vanuit zowel bedrijfsleven als overheid zorgt voor een krimp in de zakelijke dienstverlening. Veel kennisintensieve dienstverleners lijden onder de sterke druk op de tarieven en de omslag naar een werkwijze met meer automatisering. Met minder vakanties en een lager vakantiebudget van de consument heeft ook de reisbranche het momenteel lastig.

Bouw blijft krimpen

De bouw kromp in april voor de tiende maand op rij (m.u.v. een door weersomstandigheden positief februari). Nieuwbouw zal in 2013 krimpen door de nog altijd vastzittende woningmarkt. Voor renovatie en herstel kan de tijdelijke btw-verlaging op arbeidskosten (1 maart 2013 tot 1 maart 2014) later dit jaar of begin 2014 nog een positief effect sorteren.

Aanzienlijke krimp publieke sector

Bij de overheid lijkt er voorlopig geen eind te komen aan de krimp. In 2012 daalde bijvoorbeeld de inhuur van goederen en diensten met 7% het hardst in meer dan veertig jaar. Ook in de aankomende bezuinigingen zitten verdere besparingen op de openbare bestuursorganen. In het onderwijs zorgt onder meer het gemiddeld dalend aantal kinderen per gezin voor een geleidelijke afname. In de zorg ten slotte zet de volumegroei door, maar dankzij afspraken over een beheerste productieontwikkeling wel in een lager tempo.