Heijnen legt plan NS voor spitsheffing voor aan Tweede Kamer
DEN HAAG - [update 15:45 uur] Demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur) legt het plan om treinreizigers hogere ticketprijzen te vragen tijdens spitsuren, voor aan de Tweede Kamer. Pleitbezorger NS gaat het voorstel nader uitwerken en dat wordt vervolgens opgenomen in de zogeheten hoofdrailnetconcessie. Deze zal als gebruikelijk worden besproken door het parlement en dan zal expliciet worden gevraagd naar een oordeel over de spitsheffing, zegt een Haagse bron na berichtgeving van de Volkskrant.
De NS is al langer uitgesproken voorstander van een spitsheffing. President-directeur Wouter Koolmees liet eerder deze zomer weten dat hij deze in 2026 hoopt in te voeren. Hij wil reizigers zo motiveren om meer verspreid over de dag de trein te pakken. Tijdens spitsuren zijn de treinen namelijk vaak overvol, terwijl ze buiten die tijden weinig gebruikt worden. Koolmees heeft de vraag nog open gelaten hoeveel duurder de treinkaartjes moeten worden. Reizigersorganisatie Rover ziet niets in het plan.
De huidige afspraken over wie mag rijden op het grootste deel van de spoorlijnen en onder welke voorwaarden verlopen in 2024. Daarom is het ministerie in onderhandeling over de nieuwe hoofdrailnetconcessie voor de jaren 2025 tot en met 2033.
130 miljoen euro subsidie
Tijdens de gesprekken bleek ook dat de NS niet langer het alleenrecht krijgt op internationale bestemmingen als Londen, Parijs en Berlijn. Het ministerie heeft spoorvervoerders eerder al laten weten hier later mogelijk toe te besluiten. Daardoor hebben bedrijven al de mogelijkheid gehad om aan te geven op welke internationale trajecten zij willen gaan rijden. Zo heeft Arriva - een dochteronderneming van Deutsche Bahn - al een plan gemaakt voor een treinverbinding tussen Groningen en Parijs.
De NS heeft de afgelopen jaren meerdere financiële tegenvallers moeten verwerken. Sinds 2020 gebruiken veel minder mensen de trein. Bovendien heeft NS te maken met hoge energieprijzen. Daarom wil het demissionaire kabinet de spoorvervoerder tegemoet komen. Het staatsbedrijf hoeft niet meer 80 miljoen euro per jaar te betalen voor de concessie. In plaats daarvan krijgt het jaarlijks 13 miljoen euro subsidie in de nieuwe concessie.
De NS mag de treinkaartjes normaal gesproken verhogen met de verwachte inflatie. Maar die pakte de afgelopen jaren veel lager uit dan de werkelijke inflatie. Daarom mag de spoorvervoerder vanaf 2024 in twee stappen de kaartjes maximaal 7 procent verhogen, bovenop de gebruikelijke prijsverhoging.