Europese Commissie introduceert nieuwe consumentenrechten voor gemakkelijke en aantrekkelijke reparaties

BRUSSEL - Woensdag 22 maart heeft de Europese Commissie een nieuw voorstel aangenomen betreffende gemeenschappelijke regels ter bevordering van de reparatie van goederen, dat zal leiden tot besparingen voor de consument en de doelstellingen van de Europese Green Deal zal ondersteunen door onder meer de hoeveelheid afval te verminderen.

De afgelopen decennia werd bij producten met gebreken vaak de voorkeur gegeven aan vervanging boven reparatie en werden consumenten onvoldoende gestimuleerd om na afloop van de wettelijke garantie hun goederen te laten repareren. Het voorstel zal het voor consumenten gemakkelijker en kosteneffectiever maken om goederen te laten repareren in plaats van ze te laten vervangen. Bovendien zal een grotere vraag de reparatiesector een boost geven en tegelijkertijd producenten en verkopers ertoe aanzetten duurzamere bedrijfsmodellen te ontwikkelen.

Het voorstel van vandaag zal ervoor zorgen dat meer producten worden gerepareerd binnen de wettelijke garantieperiode en dat consumenten gemakkelijker en goedkoper technisch herstelbare producten (zoals stofzuigers of binnenkort tablets en smartphones) kunnen laten repareren wanneer de wettelijke garantieperiode is verstreken of wanneer het goed door slijtage niet meer functioneert.

Nieuwe maatregelen om reparatie en hergebruik te bevorderen en te vergemakkelijken

Het voorstel introduceert een nieuw “recht op reparatie” voor consumenten, zowel binnen als buiten de wettelijke garantieperiode.

Binnen de wettelijke garantieperiode moeten verkopers reparatie aanbieden, behalve wanneer dit duurder is dan vervanging.

Buiten de wettelijke garantieperiode zullen consumenten over een nieuwe reeks rechten en instrumenten beschikken, waardoor “reparatie” een gemakkelijke en toegankelijke optie zal worden:

• het recht voor consumenten om te eisen dat producenten overgaan tot reparatie van producten die volgens de EU-wetgeving technisch te repareren zijn, zoals wasmachines of televisies. Dit zal ervoor zorgen dat consumenten altijd iemand hebben tot wie ze zich kunnen wenden wanneer ze hun producten willen laten repareren, en zal producenten aanmoedigen duurzamere bedrijfsmodellen te ontwikkelen;
• de verplichting voor producenten om consumenten te informeren over de producten die door de producenten zelf moeten worden gerepareerd;
• een online reparatieplatform om consumenten in contact te brengen met reparateurs en verkopers van gerepareerde goederen in hun buurt. Het platform zal zoekopdrachten op basis van locatie en kwaliteitsnormen mogelijk maken, zodat consumenten aantrekkelijke aanbiedingen kunnen vinden en reparateurs zichtbaarder worden;
• een Europees reparatie-informatieformulier dat consumenten bij elke reparateur kunnen opvragen, waardoor de reparatievoorwaarden en -prijzen transparanter worden en het voor consumenten gemakkelijker wordt reparatieaanbiedingen te vergelijken;
• er zal een Europese kwaliteitsnorm voor reparatiediensten worden ontwikkeld om consumenten te helpen reparateurs te vinden die kwaliteitsvol werk leveren. Deze “gemakkelijke reparatie”-norm zal openstaan voor alle reparateurs in de hele EU die zich ertoe willen verbinden minimumkwaliteitsnormen na te leven, bijvoorbeeld op basis van de levensduur of beschikbaarheid van producten.

Volgende stappen

Het voorstel van de Commissie moet nog worden aangenomen door het Europees Parlement en de Raad.

Achtergrond

Uit een recente Eurobarometer is gebleken dat 77  procent van de Europeanen persoonlijk wil bijdragen aan de beperking van de klimaatverandering. Afgedankte producten kunnen vaak nog worden gerepareerd, maar worden in plaats daarvan vaak voortijdig weggegooid, met als gevolg 35 miljoen ton afval, 30 miljoen ton verbruikte hulpbronnen en 261 miljoen ton broeikasgasemissies per jaar in de EU. Bovendien lopen consumenten die kiezen voor vervanging in plaats van reparatie naar schatting bijna 12 miljard euro per jaar mis. Het initiatief zal naar verwachting 4,8 miljard euro aan groei en investeringen in de EU opleveren.

Reparatie wordt door consumenten echter vaak als moeilijk ervaren. Het initiatief “recht op reparatie” vormt een aanvulling op een aantal andere voorstellen van de Commissie om te komen tot duurzame consumptie gedurende de hele levenscyclus van een product en stelt het kader vast voor een echt “recht op reparatie” in de hele EU.

Het voorstel maakt deel uit van de bredere doelstelling van de Europese Unie om tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent te worden. Dit lukt alleen als consumenten en bedrijven duurzamer consumeren en produceren.

Het voorstel “recht op reparatie” werd aangekondigd in de nieuwe consumentenagenda en het actieplan voor de circulaire economie. Het voorstel neemt belemmeringen weg die consumenten ervan weerhouden reparaties aan te vragen wegens ongemak, gebrek aan transparantie of moeilijke toegang tot reparatiediensten. Daarom wordt reparatie aangemoedigd als een duurzamere wijze van consumptie, die bijdraagt tot de klimaat- en milieudoelstellingen in het kader van de Europese Green Deal.

Dit initiatief vormt een aanvulling op andere instrumenten die bijdragen aan de verwezenlijking van de doelstelling van de Europese Green Deal inzake duurzame consumptie door reparatie. Aan de aanbodzijde bevordert de verordening inzake ecologisch ontwerp voor duurzame producten de repareerbaarheid van producten in de productiefase. Aan de vraagzijde stelt het voorstel voor een richtlijn ter versterking van de positie van de consument voor de groene transitie consumenten in staat om op het verkooppunt weloverwogen aankoopbeslissingen te nemen. Dit voorstel versterkt de vraagzijde door reparatie in de fase na verkoop te bevorderen. De drie initiatieven samen bestrijken de gehele levenscyclus van een product en vullen elkaar aan en versterken elkaar.

Daarnaast zal het initiatief ter onderbouwing van groene claims, dat ook vandaag is aangenomen, het voor consumenten gemakkelijker maken om de groene transitie te ondersteunen via hun aankoopkeuzes en bedrijven ervan weerhouden misleidende claims te doen over de milieuvriendelijkheid van hun producten en diensten. Dit initiatief vormt ook een aanvulling op het voorstel “ter versterking van de positie van de consument voor de groene transitie”, waarin het horizontale kader tegen greenwashing wordt vastgesteld.