Adema: boeren moeten toch sneller aan strenge mestregels voldoen

DEN HAAG - [update 15:23 uur] Nieuwe strengere mestregels worden toch eerder ingevoerd dan minister Piet Adema (Landbouw) van plan was. De bewindsman moest bakzeil halen nadat hij onder zware druk was gezet door de Europese Commissie. Volgens Adema is er een "inschattingsfout" gemaakt.

Vorig jaar is met Brussel afgesproken dat de uitzondering voor Nederlandse boeren dat ze meer mest mogen uitrijden dan in andere landen, zou worden afgebouwd. Aan deze uitzondering, de zogeheten derogatie, komt in 2026 een eind. Adema meldde begin december voor sommige onderdelen een overgangsjaar in te stellen.

Dat overgangsjaar viel helemaal verkeerd bij de Europese Commissie. Zij liet kort nadat de minister zijn plan presenteerde weten dat is afgesproken dat de maatregelen in zouden gaan op 1 januari van dit jaar en niet pas volgend jaar. Brussel eiste daarom dat Adema van het overgangsjaar zou afzien. Gebeurde dit niet dan zou de derogatie per direct worden gestopt.

Minister Adema zegt dat hij de regels wel wilde invoeren, maar daarbij rekening wilde houden met "de agrarische praktijk". Daar had de Tweede Kamer volgens hem ook om gevraagd, zei hij vrijdag na de ministerraad.

De bewindsman erkent dat Nederland wellicht "een geitenpaadje" heeft gezocht, zoals het dat ook in het stikstofdossier al zo vaak deed om de gevolgen van Brusselse regels voor boeren te verzachten. Zijn collega Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) merkte tijdens een debat in november al op dat de Europese Commissie daar wel klaar mee is. "Ze geloven ons niet meer", waarschuwde zij destijds.

De strengere mestregels worden nu al per 1 maart ingevoerd, zei Adema. Volgens hem verandert er voor "heel veel boeren" niets. Een aantal boeren zal bijvoorbeeld bufferstroken langs sloten moeten gaan aanleggen. Die mogen wel beplant maar niet bemest worden. "Dat betekent dat daar een wat lagere opbrengst zal zijn." Hoeveel boeren dat zal treffen, kan de bewindsman nog niet zeggen.

"Ik snap heel best dat het voor heel veel boeren echt een hele negatieve dag is, dat ze dit weer horen. En dat is jammer", aldus de minister. Hij is niet van plan om op te stappen. "Ik ben net begonnen en ben uitermate gemotiveerd om samen met de landbouwsector aan te tafel komen tot goede toekomstige landbouw." Hij was voor deze vergadering speciaal uit Berlijn teruggekomen.