LTO ziet in stikstofplannen vooral nieuwe beperkingen voor boer

DEN HAAG - De nieuwe kabinetsplannen voor de aanpak van de stikstofcrisis komen vooral neer op nieuwe beperkingen voor de boer, constateert voorzitter Sjaak van der Tak van land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland. Die werken volgens hem ook kostenverhogend, dus maken eieren en kaas duurder. "Ik heb ongelofelijk veel zorg over het perspectief voor blijvende boeren. Dat komt met deze brieven verder onder druk."

Volgens Van der Tak is het "natuurlijk positief" dat er een goede vrijwillige stoppersregeling in het vooruitzicht wordt gesteld. "Maar de blijvers die voor ons centraal staan krijgen veel aanvullende beperkingen opgelegd. Denk aan een hoger grondwaterpeil en beperkte innovatiemogelijkheden." Hij heeft naar eigen zeggen "een dubbel gevoel" over de plannen, zei hij in een persconferentie.

Algemeen directeur van LTO Hans Van den Heuvel vraagt zich wel hardop af waarom het kabinet niet veel eerder een uitgewerkt voorstel heeft gemaakt voor vrijwillige uitkoop. Ook nu ontbreken details. "Als je wilt stoppen en je krijgt een net bedrag en je buurman kan daardoor doorgaan, dan zou je echt niet op je trekker zijn geklommen", verwijst hij naar boerenprotesten met tractoren.

LTO blijft ook mordicus tegen gedwongen uitkoop, terwijl het kabinet die optie nadrukkelijk achter de hand houdt. Dwang zou juridisch lastig uitvoerbaar zijn en jaren aan rechtszaken van zich verzettende boeren opleveren. "Het wordt nog lastig juridisch te onderbouwen dat specifiek díe boer zo'n effect heeft op een natuurgebied dat je hem of haar kunt onteigenen", zegt Van den Heuvel.

De boerenlobbyorganisatie vindt het ook "ronduit teleurstellend" wat het kabinet doet met zogeheten PAS-melders; boeren die eerst wel toestemming hadden voor het opzetten of uitbreiden van hun bedrijf maar door een uitspraak van de rechter plots illegaal bezig waren omdat ze geen vergunning hebben. "Zij hebben nog steeds geen zekerheid, die vergunning komt in 2023 nog niet terug", zegt Van der Tak, die ook de volgorde van de stikstofaanpak hekelt. "Waarom niet gewacht op de uitkomsten van het landbouwakkoord? Dan was er gewerkt aan herstel van vertrouwen", geeft hij aan.

Het vertrouwen dat boeren en tuinders in de overheid hebben is volgens LTO al lange tijd zeer laag. De uitdagingen blijven zich opstapelen, maar boeren wordt weinig perspectief geboden. Daarin zou vrijdag geen verandering zijn gekomen.