Stof in omgeving Tata Steel nog steeds sterk vervuild, meet RIVM

BILTHOVEN - Stof dat neerdaalt in de dorpen rond Tata Steel is nog steeds sterk verontreinigd. Het bevat relatief hoge concentraties van zogeheten PAK's en metalen als lood. Hoewel het staalbedrijf diverse maatregelen heeft genomen, ziet het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) hier nog geen vooruitgang in. Metingen die het instituut dit voorjaar heeft gedaan, laten vergelijkbare resultaten zien als in 2020.

Toen waarschuwde het RIVM dat met name jonge kinderen uit de omgeving worden blootgesteld aan concentraties lood en andere zware metalen die voor de gezondheid "ongewenst" hoog zijn. De conclusies van het vorige onderzoek blijven staan na de nieuwe metingen.

Tata Steel zelf meldde in juni nog dat het de uitstoot van Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK’s) sinds 2019 met de helft heeft verminderd, vooral door nieuwe technieken toe te passen. PAK's verhogen onder meer het risico op kanker. Uit eerdere onderzoeken, onder meer van de GGD, is bekend dat in de regio IJmond aanzienlijk meer mensen lijden aan longkanker dan in de rest van het land. Ook hartaandoeningen en diabetes komen er vaker voor dan gemiddeld.

Uit het herhaalonderzoek kwam wel een net iets ander beeld naar voren dan in 2020. Zo werden in het hele gebied rond Tata Steel wel minder ijzerdeeltjes aangetroffen. In Wijk aan Zee waren de gemeten concentraties ditmaal lager dan in 2020, in Beverwijk juist hoger. "Dat heeft onder meer te maken met verschillen in weersomstandigheden, vooral in de windrichting, tussen beide onderzoeksperioden", verklaren de onderzoekers. In de andere onderzochte woongebieden is het beeld wisselend: op de ene plek werd een stijging gemeten, op de andere een afname.

De onderzoekers weten niet precies in hoeverre de uitstoot afkomstig is van Tata of van andere bedrijven in de omgeving. Wel concludeerde het instituut in eerder onderzoek al dat Tata "een belangrijke bron" is van de uitstoot, maar niet de enige. Het onderzoek gaat intussen door. Dit najaar verricht het RIVM opnieuw metingen, de resultaten daarvan verschijnen in het voorjaar van 2023. Ook daarna zal het instituut de situatie rond de grote staalfabriek blijven monitoren.

De provincie Noord-Holland verwacht dat met verbeteringen die de komende twee jaar worden doorgevoerd door Tata "flinke stappen kunnen worden gezet". Gedeputeerde Jeroen Olthof zegt in een verklaring dat hij de zorgen van de omwonenden deelt. "Metingen over een langere periode zijn nodig om trends te kunnen vaststellen", voegt hij eraan toe.

Staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) sluit zich daarbij aan. "We houden nauwlettend de resultaten van de verbetermaatregelen in de gaten. Want de leefomgeving rondom Tata Steel moet echt schoner, veiliger en gezonder."

Tata zelf benadrukt dat het hard werkt aan verbetering. "Wij doen elke dag ons best de impact van onze fabrieken op de leefomgeving verder te verminderen."