Chauffeurstekort zal volgens de IRU in 2026 verdrievoudigd zijn
GENEVE - Een nieuw IRU-rapport laat zien dat de tekorten aan vrachtwagen-, bus- en touringcarchauffeurs in Europa uit de hand lopen, aangewakkerd door de toegenomen vraag naar vervoer en een vergrijzende chauffeurspopulatie. De groeiende kloof tussen gepensioneerde en nieuwe chauffeurs zal het aantal onvervulde vacatures voor vrachtwagenchauffeurs verdrievoudigen, tot meer dan 60 procent in 2026, en meer dan vervijfvoudigen voor bus- en touringcarchauffeurs, tot bijna 50 procent in 2026.
Het nieuwe rapport beoordeelt zes landen die twee derde van Europa's totale goederenvervoer over de weg vertegenwoordigen, en vier landen voor passagiersvervoer, die 28 procent van het totaal vertegenwoordigen.
Zonder maatregelen om het beroep van chauffeur toegankelijker en aantrekkelijker te maken, zal Europa tegen 2026 meer dan twee miljoen chauffeurs moeten missen, wat een impact zou hebben op de helft van alle vrachtbewegingen en miljoenen passagiersreizen. Ondanks dat de salarissen van chauffeurs in Europa tot vijf keer hoger zijn dan het gemiddelde minimumloon, schetst het rapport alarmerende gegevens over de moeilijkheden om toegang te krijgen tot het beroep van chauffeur, vooral voor jongeren, en de aantrekkelijkheid ervan, vooral voor vrouwen.
IRU-secretaris-generaal Umberto de Pretto zei: "De crisis met het tekort aan chauffeurs in Europa versnelt snel en vormt een grote bedreiging voor het continent als er niets wordt gedaan. Vrachtwagens vervoeren 75 procent van de Europese vracht naar volume en 85 procent van de bederfelijke, hoogwaardige en medische goederen, zoals vaccins en voedsel. Bus- en touringcardiensten, de meest gebruikte collectieve vervoerswijze in de EU, staan centraal in de decarbonisatiedoelstellingen van Europa.”
“Zonder chauffeurs zullen de Europese economie, sociale mobiliteit en klimaatplan tot stilstand komen. Maar er zijn bewezen oplossingen, vooral als de industrie en de overheid samenwerken”, voegde hij eraan toe.
Er is slechts een laag percentage jonge chauffeurs (6 procent voor goederenvervoer en 5 procent voor personenvervoer), ondanks goede chauffeurslonen en een aanhoudend hoge jeugdwerkloosheid in veel landen. Vrouwen vormen ook slechts een klein percentage van de vrachtwagenchauffeurs, ondanks de aanzienlijke werkloosheid onder vrouwen in sommige landen. Spanje heeft bijvoorbeeld een van de hoogste percentages vrouwelijke werkloosheid in Europa (14 procent), maar toch een van de laagste percentages vrouwelijke vrachtwagenchauffeurs (2 procent), in tegenstelling tot de vrouwelijke bus- en touringcarchauffeurs (12 procent).
De minimale kwalificatieleeftijd is nog steeds 21 jaar voor vrachtwagenchauffeurs in vijf EU-landen en tussen de 21 en 24 jaar voor de meeste functies van bus- en touringcarchauffeurs in de EU, een enorme barrière voor schoolverlaters.
Ook hogerijbewijs- en opleidingskosten vormen een obstakel. In Frankrijk kost een vrachtwagenrijbewijs 5.300 euro, meer dan drie keer het gemiddelde minimum maandsalaris, terwijl in Duitsland een rijbewijs voor bussen en touringcars gemiddeld 9.000 euro kost, meer dan vier keer het minimum maandloon.
Veiligheid, met name voor vrouwelijke chauffeurs, is cruciaal om het beroep aantrekkelijker te maken, aangezien 95 procent van de vrachtwagenchauffeurs en 94 procent van de transportbedrijven dit als hun hoogste prioriteit stellen. Toch is slechts 3 procent van de bestaande vrachtwagenparkeerplaatsen in de EU als veilig gecertificeerd.
De publieke en private sector moeten samenwerken om het tekort aan chauffeurs aan te pakken. Het rapport schetst 20 oplossingen die momenteel worden geïmplementeerd door wegvervoersverenigingen, bedrijven en verladers.
Overheidsinstanties moeten ook actie ondernemen, vindt de IRU, om te voorkomen dat het tekort escaleert, waaronder:
- Minimale rijleeftijd instellen op 18 jaar, bij opleiding vanaf 17 jaar
- Subsidie rijbewijs- en opleidingskosten voor nieuwe chauffeurs
- Meer veilige en beveiligde parkeerplaatsen bouwen